Meteen naar de inhoud

Algemene voorwaarden en consumenten­bescherming

Algemene voorwaarden en consumentenbescherming gaan moeilijk samen indien te strenge algemene voorwaarden zijn opgesteld. Zo zou het zomaar kunnen zijn dat de gebruiker van algemene voorwaarden, welke voorwaarden geen of te weinig rekening houden met de wettelijke consumentenbescherming, het recht verliest een beroep te doen op wettelijke bepalingen. De consumentenbescherming stelt dus duidelijke grenzen aan de contractsvrijheid. In eerdere blogs gingen wij al in op de verschillende soorten algemene voorwaarden, zoals leveringsvoorwaarden, inkoopvoorwaarden of verkoopvoorwaarden, en in deze blog gaan we kort in op het hiervoor geschetste probleem dat onlangs nog aan de orde was bij de Rechtbank Den Haag.

Algemene voorwaarden en uitsluiten aansprakelijkheden en risico’s.

Professionele partijen zullen bij het zakendoen zoveel als mogelijk hun aansprakelijkheden en risico’s willen uitsluiten. Dit uitsluiten van de aansprakelijkheden gebeurt meestal middels zogenaamde exoneraties in de algemene voorwaarden. Exoneraties zijn bedingen die aansprakelijkheden of risico’s uitsluiten. Professionele partijen hebben een zeer vergaande vrijheid ter zake het uitsluiten van aansprakelijkheden in de algemene voorwaarden. Echter, indien een overeenkomst wordt gesloten met een consument komt de consumentenbescherming in beeld. De consumentenbescherming beperkt in vergaande mate de mogelijkheid van de professionele partij om aansprakelijkheden en risico’s uit te sluiten. Achtergrond hiervan is dat die uitsluitingen de rechten van de consument beperken.

De wet bevat tal van bepalingen die de rechten van consumenten beschermen en waarvan contractueel niet ten nadele van de consument mag worden afgeweken. De wet kent zelfs een zogenaamde zwarte en grijze lijst, in artikel 6:236 BW respectievelijk 6:237 BW. De bepalingen opgenomen in de zwarte lijst worden als onredelijk bezwarend aangemerkt en mogen in ieder geval niet in de algemene voorwaarden worden opgenomen. De bepalingen van de grijze lijst worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn, met als gevolg dat de gebruiker van die algemene voorwaarden zal moeten aantonen dat de bepaling opgenomen in de algemene voorwaarden én voorkomend op de grijze lijst niet onredelijk bezwarend is.   

Verval van rechten door te strenge algemene voorwaarden

In de zaak die de Rechtbank Den Haag onlangs behandelde was er sprake van verval van rechten door te strenge algemene voorwaarden. In de betreffende kwestie had een professionele partij gecontracteerd met een consument. Er was sprake van een overeenkomst van opdracht in de zin van artikel 7:400 BW. Als een opdrachtnemer, zoals de professionele partij, met natuurlijke personen, zoals de consument, contracteert kan niet ten nadele van de natuurlijke personen worden afgeweken van de wettelijke regeling van de opdrachtovereenkomst (artikel 7:413 BW). Onderdeel van deze wettelijke regeling is dat in het geval dat een natuurlijk persoon de overeenkomst opzegt hij geen schadevergoeding verschuldigd is (artikel 7:408 lid 3 BW). Echter, als een opdrachtovereenkomst eindigt voordat de opdracht is volbracht, zoals hier het geval was, dan heeft de opdrachtnemer recht op een naar redelijkheid vast te stellen deel van het loon (artikel 7:411 BW).

In het geval dat voorlag bij de Rechtbank Den Haag had de professionele partij toch bepalingen in haar algemene voorwaarden opgenomen die ten nadele waren van de consument en in strijd waren met de wettelijke consumentenbescherming, meer specifiek voornoemd artikel 7:408 lid 3 BW. De Rechtbank oordeelde niet alleen dat die betreffende bepalingen onredelijk waren en dus geen toepassing vonden, maar oordeelde ook tot verval van rechten door te strenge algemene voorwaarden, met als gevolg dat de professionele partij ook geen beroep meer toekwam op een redelijk loon zoals vastgelegd in artikel 7:411 BW.

De Rechtbank Den Haag kwam tot deze conclusie door toepassing van het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 27 januari 2021 (ECLI:EU:C:2021:68). In dat arrest was namelijk bepaald dat de Richtlijn 93/13 betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten dusdanig moet worden uitgelegd dat een professionele partij, die een consument een oneerlijk beding heeft opgelegd, welk beding door een rechter oneerlijk is verklaard en dus is vernietigd, en wanneer de overeenkomst zonder dat beding kan voortbestaan, geen aanspraak kan maken op de in een bepaling van aanvullend nationaal recht vastgestelde wettelijke schadevergoeding die zonder dat beding van toepassing zou zijn geweest. Aldus een verval van rechten door te strenge algemene voorwaarden.

ADVOCAAT GESPECIALISEERD IN HET OPSTELLEN VAN ALGEMENE VOORWAARDEN

Om te voorkomen dat u geconfronteerd wordt met een verval van rechten door het hanteren van bepalingen die niet in overeenstemming zijn met de geldende consumentenbescherming, doet u er goed aan om uw algemene voorwaarden te laten controleren of opstellen door een advocaat gespecialiseerd in het opstellen van algemene voorwaarden. Een advocaat gespecialiseerd in het opstellen van algemene voorwaarden heeft een goed idee wat u allemaal in uw algemene voorwaarden kunt opnemen. Wanneer u internationaal contracteert helpen we u ook graag verder met een Engelse of Duitse versie van de algemene voorwaarden. Wilt u advies inwinnen bij een van onze contractenrecht advocaten, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. We staan graag voor u klaar. Neem contact op met onze specialisten contractenrecht, Remko Roosjen en Sander van Someren Gréve, of een van onze andere advocaten in Amsterdam.

T:  +31 (0)20 – 210 31 38
E: sander.vansomerengreve@maakadvocaten.nl

Sander van Someren Gréve

Sander van Someren Gréve

Sander van Someren Gréve is als senior associate werkzaam op het gebied van Product Safety, Commercial & International Trade. Sander is een daadkrachtige advocaat met veel kennis en expertise van de maakindustrie. Spelers binnen de keten waarderen Sander ook in zijn rol als betrouwbare sparring partner bij strategisch te maken keuzes. Naast zijn advieswerk bij commerciële transacties, vormt een belangrijk deel van zijn werk het procederen over (internationale) handelsgeschillen. Dat kan gaan over een dispuut bij een overeenkomst, productaansprakelijkheid of andere (professionele) aansprakelijkheden.