Inhoudsopgave
De meeste civiele gerechtelijke procedures beginnen wanneer een dagvaarding door een deurwaarder bij een gedaagde wordt afgeleverd en aan hem of haar wordt betekend. In deze dagvaarding staat dat de gedaagde wordt gedagvaard om op een afgesproken datum en tijd voor de rechtbank te verschijnen. De gedaagde zal deze dagvaarding beantwoorden met een verweerschrift. Onze advocaten in Amsterdam zijn gespecialiseerd in = procesrecht en zijn experts als het gaat om gerechtelijke procedures. Onze advocaten kunnen u bijstaan bij zowel het analyseren van de feiten van de zaak en eventuele bestaande contracten en andere overeenkomsten, als bij het namens u uitbrengen van de dagvaarding. Wij behartigen uw belangen, zowel voor de rechtbank als voor de Kamer van Koophandel in Amsterdam. Hieronder leggen onze procesadvocaten uit hoe een gerechtelijke procedure verloopt en hoe lang deze duurt.
Wat kost procederen?
De wet bepaalt dat de verliezende partij de proceskosten betaalt, inclusief de proceskosten van de winnende partij. Hierbij moet worden opgemerkt dat de proceskosten niet de daadwerkelijk gemaakte kosten zijn; de hoogte van de te betalen proceskosten bestaat uit forfaitaire bedragen, die door de rechter in het vonnis worden bepaald. Er is geen aparte procedure voor het bepalen van de proceskosten en er is geen wet op de beloning van advocaten.
In vergelijking met andere landen, vooral die met een common law-systeem, zijn de griffierechten in Nederland gematigd. Vooral in procedures waarbij hogere bedragen in het geding zijn, zijn de gerechtskosten relatief laag. Het maximumtarief voor gerechtskosten in civiele procedures, wordt al bereikt bij een geschilbedrag van 100.000 euro.
Wel moet worden opgemerkt dat de proceskosten voor specifieke kamers verschillen. Zo zijn de kosten voor procedures voor de Nederlandse Rechtbank van Koophandel hoger dan die voor andere rechtbanken. Internationaal gezien zijn ze echter nog steeds gematigd.
Het systeem van civiele procedures
Zoals gezegd beginnen civiele zaken met de dagvaarding van de eiser, gevolgd door het verweerschrift, eventueel met een tegenvordering (eis in reconventie). Als partijen niet tot een schikking kunnen komen, gaat een zaak verder bij de rechtbank met de mondelinge behandeling of pleidooi en wordt afgesloten met het vonnis van de rechtbank. Civiele hoofdgedingen vinden in eerste aanleg plaats bij een van de tien arrondissementsrechtbanken. Namens een advocaat betekent een deurwaarder een dagvaarding aan de gedaagde en stuurt een kopie naar de betreffende rechtbank. De dagvaarding bevat de vordering, de gronden voor de vordering en bewijsmateriaal en tot slot een datum voor de mondelinge behandeling. Afhankelijk van het bedrag en de aard van de vordering kan de gedaagde persoonlijk verschijnen op de rechtszitting of zich laten vertegenwoordigen door een gemachtigde, meestal een advocaat.
Duur van civiele procedures
Statistisch gezien wordt ongeveer 70% van alle civiele procedure in eerste aanleg binnen 12 maanden afgedaan en ongeveer 90% binnen 24 maanden. Het is interessant om op te merken dat statistisch gezien 10 tot 15% van alle vonnissen in eerste aanleg in civiele zaken hoger beroep wordt ingesteld. In minder dan 50 % van de beroepszaken wordt binnen 12 maanden uitspraak gedaan. Ongeveer 80 % van alle beroepen wordt binnen 24 maanden afgerond. Zaken voor de Hoge Raad duren gemiddeld 24 maanden.
De rechtbank Amsterdam is bezig met een proef met een snellere procedure in eenvoudige zaken waarbij geen getuigenverhoor of deskundigenbewijs nodig is. De procedure is vergelijkbaar met een kort geding procedure, maar leidt tot een definitieve uitspraak. In deze gevallen vindt de hoorzitting meestal plaats binnen zes tot tien weken na het begin van de procedure. Opgemerkt moet echter worden dat zo’n snelle procedure alleen mogelijk is als beide partijen het ermee eens zijn of ermee instemmen.
Gerechtelijke procedure – controle door partijen
Een vraag die vaak aan de gespecialiseerde advocaten van MAAK Advocaten wordt gesteld, is in hoeverre partijen in civiele procedures controle of invloed kunnen uitoefenen op het verloop van de procedure of het tijdschema daarvan. Het antwoord is dat partijen tot op zekere hoogte en alleen in uitzonderlijke gevallen invloed kunnen uitoefenen op het tijdschema van gerechtelijke procedures, mits zij ermee instemmen af te wijken van de gestelde termijnen of het normale verloop van die procedures. De ervaring van onze advocaten is dat het vooral in complexe procedures een goede optie kan zijn om na overleg met de rechtbank af te wijken van de gewone termijnen. In de regel krijgt een partij een termijn van vier of zes weken om een pleitnota in te dienen bij de rechtbank. In gerechtelijke procedures bij een arrondissementsrechtbank wordt een eerste verlenging alleen verleend met instemming van de wederpartij. Een tweede verlenging vereist een goede reden of overmacht – daarom is zo een tweede verlenging uitzonderlijk.
Het bewijsrecht
Hieronder leggen onze gespecialiseerde advocaten uit hoe het bewijsrecht in elkaar zit, of er een plicht is om documenten en ander bewijs te bewaren tot aan de rechtszaak en of partijen verplicht zijn om relevante documenten uit te wisselen of beschikbaar te stellen aan de wederpartij.
In gerechtelijke procedures zijn partijen over het algemeen verplicht om naar waarheid alle relevante feiten en bewijzen die hun standpunten verklaren en bewijzen, alsmede de standpunten van de wederpartij te weerleggen, aan de rechtbank over te leggen. Er moet echter worden opgemerkt dat deze verplichting verschilt van de openbaarmakingsverplichtingen die in common law rechtsgebieden bestaan. Het procesrecht vereist als hoofdbeginsel dat de partij die bepaalde standpunten inneemt, deze ook moet bewijzen. Er zijn echter uitzonderingen en nuances op deze hoofdregel. Onze gespecialiseerde advocaten informeren je graag over die uitzonderingen en nuances.
Op verzoek van een partij of ambtshalve kan de rechter een partij bevelen om (nadere) stukken of bewijsstukken over te leggen die in het bezit zijn van die partij. De partij die met een dergelijk bevel wordt geconfronteerd, kan om dwingende redenen weigeren om dergelijke documenten of bewijsstukken aan de rechtbank over te leggen. De drempel om met succes te weigeren aan een dergelijk bevel te voldoen is echter vrij hoog en het is niet eenvoudig om een reden als ‘dwingend’ te kwalificeren.
Er is geen algemene verplichting om documenten of ander bewijs te bewaren tot de zitting. Het produceren van bewijsmateriaal blijft de verantwoordelijkheid van elke partij afzonderlijk. Een eis tot algemene openbaarmaking door de wederpartij is niet mogelijk. Een uitzondering op deze regel is artikel 843a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, dat een partij toestaat om toegang te vragen tot specifieke documenten. Deze uitzondering is echter gebonden aan een aantal voorwaarden, waarover onze gespecialiseerde advocaten u kunnen informeren.
Verder kan voor een inzageverzoek ook voorlopig beslag worden gelegd op bepaalde bewijsstukken of documenten. Een partij kan een dergelijk beslag aanvragen bij de rechtbank. Na goedkeuring zal een deurwaarder de relevante documenten in beslag nemen en bewaren totdat de rechter heeft beslist op het verzoek tot inzage door de beslagleggende partij.
Volgens de Hoge Raad mogen bewijsstukken, documenten en verslagen in het Engels, Frans en Duits zonder vertaling als bewijs aan de rechtbank worden voorgelegd. De rechtbank kan echter wel een vertaling bevelen.
Procesadvocaten
In gerechtelijke procedures waarbij een buitenlandse partij betrokken is, wordt vaak de vraag gesteld of bepaalde documenten beschermd zijn tegen inzage door de wederpartij, of dat een verplichting tot openbaarmaking kan worden opgelegd. Naar Nederlands recht kan een procesadvocaat, vanwege de vertrouwensrelatie en het advocaat-cliënt verschoningsrecht, niet worden gedwongen om van zijn cliënt ontvangen informatie of documenten openbaar te maken, tenzij het gaat om advies van een bedrijfsjurist. De bescherming van documenten in het civiele procesrecht is dus niet gekoppeld aan specifieke documenten, maar aan de hoedanigheid van de advocaat – dat wil zeggen: of de advocaat een externe advocaat is of een bedrijfsjurist. De partij zelf kan de vertrouwelijkheid van het advies aanvoeren als een van de dwingende redenen om openbaarmaking na een bevel van de rechter te voorkomen.
Merk op dat correspondentie tussen advocaten die geen deel uitmaakte van schikkingsonderhandelingen of die onder de reikwijdte van een geheimhoudingsovereenkomst valt, als bewijs kan worden ingebracht in gerechtelijke procedures.
De rol van rechters in civiele procedures
Om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te waarborgen, worden professionele rechters aangesteld als levenslange ambtenaren. Een basisprincipe van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering is dat rechters een passieve houding aannemen in juridische procedures vooral met betrekking tot het vaststellen van feiten en het bepalen van de grenzen van het geschil en het juridische debat. Deze kwesties vallen doorgaans onder de partijautonomie, wat van oorsprong een leidend beginsel is in procesvoering. Tegenwoordig is er echter een tendens naar een actievere rol voor rechters. Dit komt onder andere tot uiting in recente wetgevingsinitiatieven die rechters meer bevoegdheden geven met betrekking tot bewijsverkrijging, het toewerken naar een schikking of bemiddeling.
Advocatenkantoor gespecialiseerd in procedures
Heb je vragen over civiele proceduresof heb je specifiek juridisch advies nodig ? Onze procesadvocaat (Amsterdam) helpt u graag verder.
T: +31 (0)20 – 210 31 38
E: mail@maakadvocaten.nl
Contact: Remko Roosjen | Procesadvocaat in Nederland
