Massaclaims

Massaclaims, ook wel massaschadeclaims genoemd, hebben verschillende juridische implicaties die belangrijk zijn om te begrijpen. Massaschade kan ontstaan door diverse oorzaken zoals letselschade, zaakschade, inbreuken op mededingingsrechtelijke of consumentenbeschermende regelingen, en zuivere vermogensschade.  In Nederland kunnen deze claims gebundeld worden in een collectieve actie, ook wel class action genoemd, waarbij een belangenorganisatie de gedupeerden vertegenwoordigt.

Kenmerken van massaclaims in Nederland

• Nederland neemt een prominente plaats in binnen Europa voor massaschadeprocedures
• Bijna één op de vijf (18%) Europese massaclaims komt uit Nederland
• De Wet Collectieve Afhandeling Massaschade en wetswijzigingen hebben de mogelijkheden voor massaclaims verruimd
• Nederlandse rechtbanken staan meer open voor ESG-gerelateerde claims

Recente ontwikkelingen

• Het aantal ingediende massaclaims in Europa is sterk gestegen, met 133 internationale massaclaims in 2023, een toename van 93% ten opzichte van 2019
• Opt-out claims vertegenwoordigden 54% van alle claims in Europa in 2023
• De meeste claims (32%) hebben betrekking op productaansprakelijkheid, consumentenrecht en letselschade
• Er is een toename in claims tegen techbedrijven en overheidsinstanties

Rol van belangenorganisaties

Organisaties zoals de Consumentenbond spelen een belangrijke rol bij het indienen van massaclaims:

• Ze verenigen gedupeerde consumenten en gaan namens hen het juridisch gevecht aan
• Aanmelden voor claims is vaak gratis, met een ‘no cure no pay’-principe

• De Consumentenbond werkt samen met gespecialiseerde partijen, zoals de Consumentenbond Claimservice

Een belangrijk aspect van massaclaims is de rol van claimbedrijven. Deze bedrijven spelen een cruciale rol bij het effectueren van consumentenrechten en het instellen van grote hoeveelheden individuele claims, vooral wanneer de aansprakelijkheid van de aangesproken partij vaststaat of voor de hand ligt. Claimbedrijven hebben bijvoorbeeld bij grensoverschrijdende luchtvaartclaims duidelijk hun weg gevonden naar de Europese Procedure voor Geringe Vorderingen (EPGV), wat een goedkope, snelle en eenvoudige procedure is voor individuele vorderingen tot €5000 in grensoverschrijdende geschillen.

De EPGV is bijzonder nuttig bij de afwikkeling van massaschade, vooral wanneer een collectieve uitspraak of schikking uitblijft. Deze procedure maakt het mogelijk om tegen lage kosten schade op individuele basis te vorderen. Echter, de procedure is minder geschikt voor juridisch ingewikkelde zaken die een uitgebreid partijdebat of een prejudiciële procedure vereisen.

Een ander belangrijk juridisch aspect is de vestiging van aansprakelijkheid. De afwikkeling van massaschade is gebaat bij de vestiging van de aansprakelijkheid van de aangesproken partij(en), omdat dit de weg vrijmaakt voor een efficiënte afwikkeling.

Bij het collectief optrekken in massaclaims, zoals bij strooischade, is het primaire doel vaak het bereiken van een schikking. Dit kan gebeuren via een collectieve actie (art. 3:305a BW) of middels een aggregatie van individuele claims.

Deze juridische implicaties zijn essentieel voor het begrijpen van de dynamiek en de uitdagingen bij de afwikkeling van massaclaims.

Wet Afwikkeling Massaschade in Collectieve Actie (WAMCA)

Sinds 2020 is de WAMCA in werking getreden. Deze wet brengt nieuwe mogelijkheden met betrekking tot massaclaims. De juridische aspecten van massaclaims in relatie tot de WAMCA zijn divers en complex. Hieronder worden de belangrijkste aspecten besproken:

1. Definitie en Oorzaken van Massaschade: Massaschade ontstaat wanneer door dezelfde gebeurtenis(sen) veel (rechts)personen schade lijden. Dit kan variëren van letselschade en zaakschade tot inbreuken op mededingingsrechtelijke of consumentenbeschermende regelingen en zuivere vermogensschade.
2. Rol van de WAMCA: De WAMCA, die op 1 januari 2020 in werking is getreden, biedt een juridisch kader voor de afwikkeling van massaschade door middel van collectieve acties. Voorheen konden collectieve acties geen schadevergoeding in geld vorderen, maar met de WAMCA is dit nu wel mogelijk.
3. Ontvankelijkheidseisen: De WAMCA heeft aangescherpte en aanvullende ontvankelijkheidseisen ingevoerd. Belangenorganisaties moeten voldoen aan criteria zoals de bundeling van gelijksoortige belangen en de mate waarin de te beantwoorden feitelijke en rechtsvragen gemeenschappelijk zijn.
4. Collectieve Schikking: Een belangrijk doel van de WAMCA is het bevorderen van schikkingen. Een collectieve schikking kan efficiënt zijn omdat het verdere procedures voorkomt, middelen bespaart en finaliteit creëert. De rechter beoordeelt of de hoogte van de toegekende vergoedingen redelijk is, mede gelet op de omvang van de schade en de eenvoud en snelheid waarmee de vergoedingen verkregen kunnen worden.
5. Procesrechtelijke Regels: De WAMCA heeft een procesrechtelijk regime ingevoerd in artikel 1018a-n Rv. Dit omvat regels voor de coördinatie van collectieve vorderingen en de beoordeling van de ontvankelijkheid van de vorderingen7.
6. Toepassing in de Praktijk: De WAMCA is al toegepast in verschillende zaken, zoals blijkt uit uitspraken van rechtbanken. Bijvoorbeeld, in de zaak ECLI:NL:RBAMS:2022:557, waar de rechtbank Amsterdam oordeelde over de ontvankelijkheid van een collectieve vordering onder de WAMCA.
7. Voordelen en Beperkingen: De WAMCA biedt voordelen zoals de mogelijkheid om schadevergoeding in geld te vorderen en het bevorderen van schikkingen. Echter, de procedure kan complex zijn en de uitkomst is afhankelijk van de bereidheid van de rechter om de strenge eisen van gelijksoortige belangen los te laten9.

Deze juridische aspecten zijn essentieel voor het begrijpen van de dynamiek en de uitdagingen bij de afwikkeling van massaclaims onder de WAMCA.

Advocatenkantoor in Amsterdam gespecialiseerd in massaclaims

MAAK Advocaten behartigt graag uw belangen en onze gespecialiseerde advocaten hebben de kennis en ervaring die u zoekt. Door cliënten worden we aanbevolen vanwege onze daadkrachtige, to-the-point en praktische oplossingen. Voor al uw vragen rondom massaclaims staan we u dan ook graag bij met advies en juridische ondersteuning. Onze ervaren advocaat commercial law, Remko Roosjen, staat u graag als eerste te woord en hij bespreekt met u de zaak en de uitdagingen die voorliggen.

Heeft u een andere juridische vraag, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen, of aan een geschikte partner doorverwijzen. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden.

+31 (0)20 – 210 31 38
remko.roosjen@maakadvocaten.nl

De juridische informatie in deze blog is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden, en geen juridisch advies door een advocaat. Hoewel wij als Nederlands advocatenkantoor in Amsterdam streven naar nauwkeurigheid en actualiteit van de verstrekte juridische informatie, kunnen onze advocaten niet garanderen dat alle informatie volledig, juist of actueel is en accepteren wij geen aansprakelijkheid. Voor persoonlijk juridisch advies, raadpleeg altijd een bevoegde juridische professional, zoals onze advocaten.