Conservatoir beslag is bij uitstek een middel om uw verhaalspositie ten opzichte van uw wederpartij te versterken. Maar de feiten en omstandigheden worden door een civiele rechter getoetst. U moet dus toestemming vragen aan de rechter voor het leggen van beslag via een verzoekschriftprocedure. En u krijgt dus niet zomaar toestemming. Zo wordt onder andere de noodzaak van het beslag beoordeeld. Deze specifieke maatstaf wordt in deze blog besproken aan de hand van een recent arrest van het gerechtshof Amsterdam van 31 mei 2022. In dat arrest wordt een uitspraak van de voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Holland ter zake een verzoek van BAM Bouw en Techniek B.V. vernietigd en het verzoek alsnog toegewezen.
Wilt u eerst weten wat een conservatoir beslag betekent? In een eerdere blog over conservatoir beslag is door onze procesrecht advocaten toegelicht wat een conservatoir beslag precies inhoudt, hoe het proces in zijn werk gaat en wat u als partij ook eventueel als tegengas van uw wederpartij (de beslagene) kan verwachten. Lees ook een daaropvolgende blog wat ingaat op het toetsingskader voor het leggen van conservatoir beslag.
Hoe krijg je verlof tot het leggen van conservatoir beslag?
Een verlof tot het mogen leggen van conservatoir beslag wordt aangevraagd door middel van een verzoekschrift. In dit verzoekschrift worden aan de voorzieningenrechter (die treft de voorziening: het leggen van beslag) de aard van het te leggen beslag en van het door de verzoeker ingeroepen recht en, zo dit recht een geldvordering is, ook het bedrag of, zo dit nog niet vaststaat, het maximum bedrag daarvan, worden vermeld, onverminderd de bijzondere eisen door de wet gesteld voor een beslag van de soort waarom het gaat (artikel 700 lid 2 Rv).
De voorzieningenrechter (in dit geval de voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Holland) beslist na summier onderzoek of er wel/geen gegronde vordering bestaat, maar ook of er een noodzaak is tot het leggen van conservatoir beslag. In geval van een geldvordering stelt de voorzieningenrechter het bedrag vast waarvoor het verlof wordt verleend, met inbegrip van de kosten waarin de schuldenaar zal kunnen worden veroordeeld.
Wanneer mocht conservatoir beslag worden gelegd?
VOORZIENINGENRECHTER VAN 19 OKTOBER 2021 VERNIETIGD
BAM had toestemming gevraagd aan de rechtbank Noord-Holland voor het leggen van conservatoir beslag op bezittingen van AZ Vastgoed. BAM en AZ voeren namelijk een juridische discussie over de financiële afwikkeling van de renovatie van het dak van het AZ-stadion. Volgens BAM moet AZ haar nog een bedrag van EUR 5 miljoen betalen. Daarmee is in haar visie de vordering ‘summierlijk deugdelijk’ en zou er een noodzaak zijn om vermogensbestanddelen te mogen beslaan. Om die reden heeft BAM de voorzieningenrechter verlof gevraagd voor het leggen van conservatoir beslag. De voorzieningenrechter heeft dit verzoek afgewezen omdat BAM volgens de voorzieningenrechter de noodzaak van het leggen van het conservatoir beslag onvoldoende zou hebben onderbouwd.
Daartoe heeft de voorzieningenrechter onder meer als volgt overwogen:
“3.1. De voorzieningenrechter heeft BAM in de gelegenheid gesteld het verzoekschrift aan te vullen met een onderbouwing van de noodzaak tot het leggen van het verzochte conservatoire beslag. Dat was mede gebaseerd op het feit dat uit de stukken blijkt dat BAM en AZ Vastgoed (ook via hun advocaten) al geruime tijd een discussie voeren over de juistheid van de vordering van BAM. Daarnaast kan uit de stukken worden afgeleid dat de aanneemsom van het hele project € 21.850.000,- bedroeg. Niet blijkt dat AZ Vastgoed in gebreke is gebleven met voldoening van het verschuldigde, met uitzondering van het deel waarover de discussie nog loopt. Ten slotte geeft BAM in het verzoekschrift zelf aan dat zij geen vrees voor verduistering aannemelijk kan maken.
3.2. BAM heeft aanvullend aangevoerd dat zij gelet op de zeer substantiële omvang van de vordering recht op en belang heeft bij het verkrijgen van zekerheid van AZ Vastgoed voor de voldoening van die vordering. Dat leidt echter niet tot de vereiste noodzaak om conservatoir beslag te leggen; belang heeft BAM ongetwijfeld, maar recht daartoe niet. De reden dat AZ Vastgoed, zoals BAM stelt, geen bankgarantie wil stellen, is gelegen in haar betwisting van de vordering.”
In hoger beroep bestrijdt BAM voornoemde overwegingen van de voorzieningenrechter en de daarop rustende beslissing.
HOGER BEROEP TEGEN EEN AFGEWEZEN VERZOEK TOT BESLAGLEGGING
Volgens het gerechtshof Amsterdam dient een voorzieningenrechter te beslissen over een verzoek tot het leggen van conservatoir beslag, na een summier onderzoek. Op grond van die maatstaf komt het gerechtshof Amsterdam tot de conclusie dat BAM wel degelijk voldoende heeft onderbouwd waarom het leggen van beslag noodzakelijk is.
Het gerechtshof te Amsterdam stelt vast dat in het kader van de verlofverlening als bedoeld in artikel 700 lid 1 Rv aan de verzoeker (mede) verzocht is de noodzaak tot het leggen van het verzochte conservatoire beslag te onderbouwen. Dat was in eerste aanleg onvoldoende gebeurd.
Toetsingskader gerechtshof over noodzaak conservatoir beslag
Of grond bestaat voor het verlenen van verlof tot het leggen van een conservatoir beslag zoals door BAM verzocht, moet worden beoordeeld aan de hand van de maatstaf neergelegd in artikel 700 lid 2 Rv.
Onder meer moet dus de deugdelijkheid van de vordering tot verzekering waarvan het beslag strekt blijken uit het verzoek tot het leggen van conservatoir beslag. Het is daarbij aan de verzoeker om feiten en omstandigheden aan te voeren die summierlijk de deugdelijkheid van de door hem gestelde vordering voldoende inzichtelijk maken. Een en ander brengt niet mee dat de voorzieningenrechter bij de beoordeling van het verzoek om beslagverlof een voorlopig oordeel moet verstrekken over de gegrondheid van die vordering, dus over het conflict, maar wel dat hij na het door artikel 700 lid 2 Rv bepaalde summiere onderzoek de deugdelijkheid daarvan zal moeten kunnen bepalen. In hoger beroep is het hof aan dezelfde maatstaf gebonden.
BAM voldeed volgens het hof aan de eisen en bijkomend aan de proportionaliteit en subsidiariteit om beslag te mogen leggen. Daarbij neemt het hof mede in aanmerking dat BAM voldoende onderbouwd heeft gesteld dat er grote schulden zijn en de voetbalindustrie zware financiële gevolgen heeft ondervonden van de coronapandemie. Daarbij neemt het hof verder mede in aanmerking dat het leggen van een beslag hier te lande geen prioriteit schept en dat de vorderingen waarvoor BAM beslag beoogt te leggen geen bevoorrechte vorderingen zijn.
Kortom, het verzoek tot het leggen van beslag wordt door een voorzieningenrechter kritisch bekeken en verdiend een goede motivering van een advocaat. Zitten er teveel gaten in het verzoek, dan wijst de voorzieningenrechter het verlof (terecht) af. Het is derhalve van belang ook de noodzaak van het te leggen beslag goed te motiveren. Dit had een nieuwe procedure kunnen voorkomen in deze zaak.
ADVOCAAT IN AMSTERDAM GESPECIALISEERD IN CONSERVATOIR BESLAG
Wordt uw rekening niet betaald of wilt u om een andere reden uw vordering veiligstellen door een beslag: MAAK Advocaten kan u hiermee van dienst zijn. Ook in het geval u aan de andere kant staat en ten onrechte geconfronteerd bent met een beslag op uw vermogen. Ook staan we u graag ter dienst bij overige vragen over een beslaglegging in Nederland en (binnenkort) in andere Europese landen. Ons advocatenkantoor in Amsterdam heeft een team van advocaten dat een sterke reputatie heeft in het voeren van civiele zaken, waaronder het leggen van conservatoir beslag.
Wilt u advies inwinnen over een te starten civiele zaak, het leggen of opheffen van conservatoir beslag Wilt u meer specifiek sparren met een procesadvocaat of uw zaak zich leent tot het leggen van conservatoir beslag? Neemt u dan contact op met een van onze advocaten.
