Inhoudsopgave
Het vernietigen van een overeenkomst is een juridische procedure waarbij de overeenkomst wordt beschouwd als nooit te hebben bestaan. Dit heeft verstrekkende gevolgen en kan alleen in specifieke situaties worden toegepast. Vernietiging van een overeenkomst is een van de remedies die kan worden toegepast door een teleurgestelde partij. Andere remedies zijn bijvoorbeeld ontbinding, opschorting en het vorderen van nakoming van een overeenkomst. In alle gevallen kan bijkomend schadevergoeding worden gevorderd. Laat u zich hierover goed adviseren door een advocaat contractenrecht. Hierna gaan we nader in op het thema vernietiging van een overeenkomst.
Gronden voor vernietiging van een overeenkomst
- Dwaling (artikel 6:228 BW): Een overeenkomst kan vernietigd worden als deze tot stand is gekomen onder invloed van dwaling en bij een juiste voorstelling van zaken niet zou zijn gesloten. Dwaling moet te wijten zijn aan een mededeling of het zwijgen van de wederpartij, of beide partijen moeten van dezelfde onjuiste veronderstelling zijn uitgegaan. Bijvoorbeeld, als een koper een woning koopt op basis van verkeerde informatie over de oppervlakte, kan dit een grond voor vernietiging zijn.
- Bedrog (artikel 3:44 BW): Een overeenkomst kan vernietigd worden als deze tot stand is gekomen door bedrog. Dit betekent dat een partij opzettelijk onjuiste informatie heeft verstrekt of feiten heeft verzwegen om de andere partij te misleiden.
- Oneerlijke handelspraktijken (artikel 6:193j lid 3 BW): Een overeenkomst die het gevolg is van een oneerlijke handelspraktijk kan vernietigd worden. Dit is bijvoorbeeld van toepassing als een consument misleid is door een ondernemer.
- Onredelijk bezwarende bedingen in algemene voorwaarden (artikel 6:233 onder a BW): Een beding in de algemene voorwaarden kan vernietigd worden als het onredelijk bezwarend is voor de wederpartij. Dit wordt nader uitgewerkt in art. 6:236 en 6:237 BW, die lijsten bevatten van bedingen die onredelijk bezwarend zijn of vermoed worden onredelijk bezwarend te zijn.
- Niet-nakoming van informatieplichten (artikel 3:40 lid 2 BW): De rechter kan een overeenkomst geheel of gedeeltelijk vernietigen als er sprake is van een ernstige schending van essentiële informatieplichten. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij overeenkomsten die op afstand of buiten de verkoopruimte zijn gesloten.
- Arbeidsovereenkomsten: Bij de vernietiging van een arbeidsovereenkomst wegens bedrog is het niet vereist dat de overeenkomst geheel nutteloos is gebleken voor de werkgever. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de vernietiging van een arbeidsovereenkomst wegens een wilsgebrek mogelijk is, zonder strijd met het ontslagrecht.
Bij vernietiging van een overeenkomst heeft deze terugwerkende kracht, wat betekent dat de overeenkomst geacht wordt nooit te hebben bestaan. De reeds verrichte prestaties moeten ongedaan gemaakt worden op basis van onverschuldigde betaling (artikel 3:53 BW jo. artikel 6:203 BW).
Gevolgen van vernietiging van een overeenkomst
Bij vernietiging van een overeenkomst gelden de volgende consequenties:
- De overeenkomst wordt geacht nooit te hebben bestaan.
- Er is sprake van terugwerkende kracht tot het moment van sluiten van de overeenkomst.
- Reeds geleverde goederen of diensten moeten worden teruggegeven of ongedaan gemaakt.
- Betalingen worden beschouwd als onverschuldigd en moeten worden terugbetaald.
Procedure voor vernietiging
Een overeenkomst kan op twee manieren worden vernietigd:
- Buitengerechtelijk: Door middel van een schriftelijke verklaring aan de wederpartij.
- Gerechtelijk: Via een procedure bij de rechter.
Het is belangrijk om op te merken dat vernietiging van een overeenkomst niet altijd mogelijk is en dat de gronden hiervoor strikt worden geïnterpreteerd. Het is raadzaam om juridisch advies in te winnen bij een advocaat contractenrecht voordat men overgaat tot het vernietigen van een overeenkomst, gezien de complexiteit en de verstrekkende gevolgen van deze actie.
Wat zijn de verschillen tussen ontbinding en vernietiging van een overeenkomst?
Vernietiging van een overeenkomst en ontbinding zijn twee verschillende juridische concepten met belangrijke verschillen in hun gronden, gevolgen en werking. Hier zijn de belangrijkste verschillen:
Gronden
Vernietiging:
- Kan alleen in specifieke gevallen, zoals bij wilsgebreken:
- Bedreiging
- Bedrog
- Dwaling
- Misbruik van omstandigheden
Ontbinding:
- Vindt plaats bij een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst door een van de partijen
- De tekortkoming moet de ontbinding rechtvaardigen en mag niet te klein zijn
Terugwerkende kracht
Vernietiging:
- Heeft terugwerkende kracht tot het moment van het sluiten van de overeenkomst
- De overeenkomst wordt geacht nooit te hebben bestaan
Ontbinding:
- Heeft geen terugwerkende kracht
- De overeenkomst eindigt op het moment van ontbinding
Gevolgen
Vernietiging:
- Alle verrichte prestaties worden beschouwd als onverschuldigd
- Partijen moeten alles terugbrengen in de staat alsof er nooit een overeenkomst is geweest
Ontbinding:
- Verbintenissen die nog niet zijn uitgevoerd komen te vervallen
- Er ontstaat een ongedaanmakingsverplichting voor reeds verrichte prestaties
- Eventuele schade als gevolg van de tekortkoming kan worden verhaald
Procedure
Vernietiging:
- Kan plaatsvinden door een rechterlijke uitspraak of een buitengerechtelijke verklaring
Ontbinding:
- Kan doorgaans zonder tussenkomst van de rechter door middel van een schriftelijke verklaring
- Bij huurovereenkomsten is een specifieke procedure vereist
Toepasbaarheid
Vernietiging:
- Wordt alleen in uitzonderlijke gevallen toegepast
- Is gericht op situaties waarbij de wil om de overeenkomst aan te gaan beïnvloed is
Ontbinding:
- Is een meer algemene mogelijkheid om een overeenkomst te beëindigen bij niet-nakoming
- Vereist meestal dat de wederpartij in verzuim is
Het is belangrijk om op te merken dat zowel vernietiging van een overeenkomst als ontbinding complexe juridische procedures zijn met verstrekkende gevolgen. Het is daarom raadzaam om juridisch advies in te winnen bij een advocaat contractenrecht voordat men overgaat tot een van deze acties.
Advocatenkantoor gespecialiseerd in commerciële overeenkomsten
MAAK Advocaten behartigt graag uw belangen en onze gespecialiseerde advocaten hebben de kennis en ervaring die u zoekt. Door cliënten worden we aanbevolen vanwege onze daadkrachtige, to-the-point en praktische oplossingen. Voor al uw vragen rondom de vernietiging van een overeenkomst staan we u dan ook graag bij met advies en juridische ondersteuning. Onze ervaren advocaat commercial law, Remko Roosjen, staat u graag als eerste te woord en hij bespreekt met u de zaak en de uitdagingen die voorliggen.
Heeft u een andere juridische vraag, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen, of aan een geschikte partner doorverwijzen. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden.
+31 (0)20 – 210 31 38
remko.roosjen@maakadvocaten.nl
De juridische informatie in deze blog is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden, en geen juridisch advies door een advocaat. Hoewel wij als Nederlands advocatenkantoor in Amsterdam streven naar nauwkeurigheid en actualiteit van de verstrekte juridische informatie, kunnen onze advocaten niet garanderen dat alle informatie volledig, juist of actueel is en accepteren wij geen aansprakelijkheid. Voor persoonlijk juridisch advies, raadpleeg altijd een bevoegde juridische professional, zoals onze advocaten.