Ons advocatenkantoor treedt op in civiele procedures waarbij de executie van een rechterlijke uitspraak centraal staat. Een zogeheten executiekortgeding is vaak de laatste procedure voordat geëxecuteerd kan worden op vermogen van een schuldenaar. Voor zowel de schuldeisers als de schuldenaar zijn deze procedures daarom van groot belang.
Wat is een executiegeschil?
Een executiegeschil is een juridisch geschil dat ontstaat tijdens de tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak, waarbij de geëxecuteerde (de partij tegen wie de uitspraak is gericht) of een belanghebbende derde bezwaar maakt tegen de wijze van executie of de rechtmatigheid ervan. Dat kan onder meer gaan om een notariële akte, een vonnis van een rechtbank, of bijvoorbeeld een arrest van een gerechtshof. Het doel van een executiegeschil is om te beoordelen of de tenuitvoerlegging van de executoriale titel (bijvoorbeeld een vonnis of een dwangbevel) rechtmatig en op de juiste wijze plaatsvindt.
Wanneer een andere partij, ondanks een rechterlijke uitspraak niet presteert, kan dat aanleiding geven voor een dergelijk executiegeschil (in spoedzaken een executiekortgeding). Er kunnen evenwel gronden zijn om tegen een executie op te komen. Onze advocaten staan beide kanten daarin bij, en dit kan ook opspelen bij dwangsommen.
Wat zijn de kenmerken van een dwangsom?
Een dwangsom is een juridisch middel dat door een rechter kan worden opgelegd om een veroordeelde partij te prikkelen tot nakoming van een rechterlijke uitspraak. Dit gebeurt door de veroordeelde te verplichten een geldsom te betalen voor elke keer dat hij niet aan de hoofdveroordeling voldoet.
De dwangsom kan alleen worden opgelegd in gevallen waarin de hoofdveroordeling een doen of nalaten van de veroordeelde vereist, zoals medewerking aan de levering van een zaak, een publicatieverbod, of het geven van inzage in documenten. Het kan niet worden opgelegd voor veroordelingen tot betaling van een geldsom.
Belangrijke kenmerken van een dwangsom zijn:
- Vordering door een partij: De rechter kan een dwangsom alleen opleggen op vordering van een der partijen en niet ambtshalve.
- Betekening: Een dwangsom kan pas worden verbeurd nadat de uitspraak waarin deze is vastgesteld, is betekend. Dit betekent dat dwangsommen niet met terugwerkende kracht kunnen worden opgelegd.
- Redelijke verhouding: De hoogte van de dwangsom moet in redelijke verhouding staan tot de zwaarte van het geschonden belang en de beoogde werking van de dwangsom.
- Specifieke omschrijving: De last onder dwangsom moet duidelijk en onvoorwaardelijk zijn omschreven, zodat de veroordeelde precies weet welke maatregelen hij moet nemen om de dwangsom te voorkomen.
Een dwangsom kan ook in hoger beroep of verzet voor het eerst worden gevorderd. Het doel van de dwangsom is om voldoende afschrikwekkend te zijn zodat de veroordeelde partij wordt bewogen om de veroordeling na te komen.
Welke criteria toetst een executierechter bij dwangsommen?
In een executiegeschil waarbij de vraag centraal staat of dwangsommen zijn verbeurd, moet de executierechter onderzoeken of de door de rechter verlangde prestatie, waaraan de dwangsom als sanctie is verbonden, is verricht. Dit betekent dat de rechter niet de onderliggende rechtsverhouding opnieuw beoordeelt, maar enkel kijkt of aan de voorwaarden voor de dwangsom is voldaan.
Stuit een executiegeschil de verjaringstermijn?
De termijnen voor de executie van verbeurte dwangsommen zijn niet oneindig, en kunnen verjaren. Voor dwangsommen geldt een korte verjaringstermijn van zes maanden. Die termijn wordt gestuit door het instellen van een eis of een andere daad van rechtsvervolging die in de vereiste vorm geschiedt.
In een recente arrest van de Hoge Raad is bepaald dat daarvan in beginsel geen sprake als een dwangsomschuldenaar ter zake van de dwangsommen een executiegeschil aanhangig opstart. Een vonnis waarbij op dit executiegeschil wordt beslist, dient ook anders te worden gezien dan een uitspraak zoals bedoeld in artikel 3:324 lid 1 BW. Dat betekent dat niet de vorderingen voor dwangsommen dus niet pas na 20 jaar verjaren, maar dat er beduidend kortere termijnen gelden.
Advocaten gespecialiseerd in de executie van dwangsommen
Wanneer u te maken heeft met de executie van dwangsommen, kunnen we u graag ondersteunen. Ons Team Procesrecht schakelt snel, en is op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de rechtspraak. Wij staan wekelijks bij de rechtbank of het gerechtshof en hebben de ervaring die u zoekt.
