De algemene regel voor degene die conservatoir beslag legt is dat deze persoon op eigen risico handelt en mocht er achteraf blijken dat dit beslag onterecht is gelegd en hierdoor schade is ontstaan, deze schade voor rekening dient te komen voor de beslaglegger. Dat onterechte beslaglegging en schadevergoeding tot grote discussies kunnen leiden blijkt wel uit de praktijk. In een recent arrest van de Hoge Raad is beslist dat in het geval van een beslaglegging dat abusievelijk (ook) zaken van derden heeft geraakt, deze schade echter niet voor rekening van beslaglegger komt. Onze advocaat contractenrecht en procesrecht Remko Roosjen en Sabine Vletter bespreken de zaak.
Aansprakelijk voor onterecht beslag onder een derde?
In de uitspraak is tussen ABN Amro en SCF een kredietovereenkomst gesloten. Hiertoe heeft een van de middellijke bestuurders van SCF, X, zich tot een bedrag van EUR 250.000 borg gesteld. De kredietovereenkomst is door ABN Amro met onmiddellijke ingang opgezegd en SCF is gesommeerd deze uiterlijk op 1 mei 2014 af te lossen. Op 10 april 2014 is SCF echter failliet verklaard. Hiertoe heeft ABN AMRO, na aanspraak onder de borgstelling, bewarend beslag gelegd op alle roerende goederen van de bestuurder X en opdracht gegeven aan een deurwaarder om deze goederen in beslag te nemen. Zo geschiedde, en de in beslaggenomen goederen zijn door de deurwaarder in een proces-verbaal opgenomen. Op deze lijst bevond zich ook een laptop. ABN AMRO heeft het beslag opgeheven en opdracht gegeven de goederen aan X terug te geven.
De in beslag genomen laptop blijkt niet van X te zijn, maar van een derde. De laptop wordt gebruikt voor toegang tot belangrijke vertrouwelijke informatie van de onderneming van die derde en de laptop wordt niet teruggegeven na opheffing van het beslag. Hiertoe loopt de eigenaar van de laptop aanzienlijke schade op door het beslag, nu zij de gehele beveiliging van haar onderneming moest aanpassen. Hier speelde dus direct de vraag over de gevolgen van een onterechte beslaglegging en schadevergoeding.
Hoge Raad over de beslaglegging
De Hoge Raad oordeelt dat in lijn met reeds bestaande vaste rechtspraak in het geval van een achteraf ongegrond gelegd beslag, een risicoaansprakelijkheid op de beslaglegger ligt maar dat deze risicoaansprakelijkheid bij de beslaglegger niet bestaat indien door de deurwaarder zaken van een derde (die niet door het beslag geraakt dienen te worden) in beslag worden genomen. De Hoge Raad beslist dat, ondanks dat ABN AMRO met grote regelmaat bewarende maatregelen doet treffen, haar onderneming niet is gericht op het leggen van beslag en het abusievelijk verkeerd gelegde beslag door de deurwaarder dan ook niet aan haar kan worden toegerekend.
Hoe werkt conservatoir en executoriaal beslag?
Het beslag is een maatregel, opgelegd door een schuldeiser, waardoor een debiteur niet langer vrij over zijn bezittingen kan beschikken en hiermee gedwongen wordt om zijn verplichtingen na te komen. Het is dan ook een ingrijpend middel om een vordering te verkrijgen. De wet kent twee soorten beslag: het conservatoir en het executoriaal beslag.
Conservatoir beslag wordt gelegd voordat een procedure wordt gestart en biedt hiermee zekerheid. Indien u een vordering heeft en hierover een procedure wil starten kan conservatoir beslag ervoor zorgen dat tijdens de procedure het banksaldo bevroren is. Hiermee zal het geld na de uitspraak beschikbaar zijn en is verhaal mogelijk.
Executoriaal beslag wordt gelegd nadat de rechter een vonnis heeft gewezen. De procedure is reeds voltooid, maar de schuldenaar weigert de toegewezen vordering te voldoen. Door middel van een executoriaal beslag kan de deurwaarder het vonnis ten uitvoer leggen. Door middel van betekening van de executoriale titel wordt een recht afgedwongen, bijvoorbeeld het betalen van de toegewezen vordering, maar de deurwaarder kan ook overgaan tot verkoop van goederen van de schuldenaar.
Voor het leggen van conservatoir beslag dient een verzoekschrift door een advocaat te worden ingediend bij de rechtbank. Door middel van dit verzoekschrift wordt verlof gevraagd voor het beslag. Na verlening van dit beslag kan het beslag worden gelegd door een deurwaarder.
Advocaat gespecialiseerd in het beslagrecht
MAAK Advocaten heeft een team van advocaten dat een sterke reputatie heeft in het voeren van procedures en beslagleggen. Wilt u advies inwinnen over het leggen van een beslag, dan helpt een van onze advocaten u graag verder. Heeft u een ander geschil of meent u dat er een ongegrond beslag is gelegd en heeft u hierdoor schade geleden? Ook dan denken we graag met u mee. Wij brengen uw juridische positie in beeld, om u vervolgens van een praktisch advies te voorzien of uw onderneming bij te staan in een gerechtelijke procedure. Neem gerust contact op met een van onze advocaten in Amsterdam.
