Inhoudsopgave
Vrijwaring in het civiel recht houdt in dat een partij (de eiser in vrijwaring) een derde partij (de gewaarborgde) oproept om in een rechtszaak te verschijnen en de eventuele nadelige gevolgen van een veroordeling in de hoofdzaak te dragen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer de gedaagde in de hoofdzaak meent dat een derde partij verantwoordelijk is voor de schade waarvoor hij wordt aangesproken. De procedure voor vrijwaring verloopt volgens de gewone regels van het geding, zoals bepaald in artikel 130 lid 1 Rv. Dit betekent dat de eiser in vrijwaring zijn eis kan vermeerderen zolang er nog geen eindvonnis is gewezen, tenzij dit in strijd is met de eisen van een goede procesorde.
In vrijwaring oproepen
Vrijwaring is een juridische procedure waarbij een gedaagde partij (B) een derde partij (C) betrekt in een rechtszaak om de verantwoordelijkheid voor de schade door te schuiven. De gedaagde partij vordert dat de derde partij de schade vergoedt indien hij zelf door de rechter veroordeeld wordt tot schadevergoeding. Dit bespaart tijd en geld, omdat de procedures vaak gezamenlijk behandeld worden en de gedaagde partij de schade rechtstreeks kan verhalen op de derde partij. De derde partij moet echter wel in de procedure worden opgeroepen en tegen een afwijzing van het vrijwaringsverzoek kan geen hoger beroep worden ingesteld.
Op grond van artikel 210 Rv is een vordering tot oproeping van een derde in vrijwaring toewijsbaar indien genoegzaam wordt gesteld dat die derde krachtens een rechtsverhouding tot een gedaagde verplicht is de nadelige gevolgen van een veroordeling in de hoofdzaak te dragen. De eiser in de hoofdzaak kan verweer voeren tegen de gevorderde vrijwaring. Hij kan daartoe aanvoeren dat in de door de gedaagde, tevens eiser in het incident, gestelde feiten niet een verplichting tot vrijwaring ligt besloten. Ook kan hij stellen dat sprake is van een processuele ondoelmatigheid ingeval van een gevoegde behandeling van de hoofdzaak en de vrijwaring; in het bijzonder wegens vrees voor onredelijke vertraging.
Wat dit laatste betreft geldt echter dat het belang van de eiser in het incident bij gevoegde behandeling doorgaans evident is, terwijl het belang van gedaagde in het incident bij voortvarende behandeling van de hoofdzaak kan worden gediend door afsplitsing van de hoofdzaak en de vrijwaring indien de vrees voor vertraging bewaarheid wordt (artikel 215 Rv). Een betwisting door de gedaagde in het incident van de feitelijke grondslag van de beoogde vordering tot vrijwaring, leidt in de regel niet tot afwijzing van de gevorderde vrijwaring, omdat het al dan niet bestaan van de gestelde verplichting tot vrijwaring niet een zaak is tussen de partijen in het incident, maar tussen de eiser in het incident en derde (de waarborg). Dit is anders als sprake is van een evidente onjuistheid van de feitelijke grondslag van de vordering tot vrijwaring.
In artikel 210 van het wetboek van Burgerlijke rechtsvordering is de vrijwaring als volgt opgenomen:
1. Indien de gedaagde meent gronden te hebben om iemand in vrijwaring op te roepen en hij die oproeping niet heeft gedaan vóór de dag waarop de hoofdzaak moet dienen, neemt hij zijn daartoe strekkende, met redenen omklede conclusie vóór alle weren op de voor het nemen van de conclusie van antwoord bepaalde roldatum.
2. Indien de eiser meent gronden te hebben om iemand in vrijwaring op te roepen, neemt hij zijn daartoe strekkende, met redenen omklede conclusie uiterlijk op de roldatum, op zijn verzoek bepaald bij de verschijning van partijen ter terechtzitting op de voet van artikel 131. Vindt geen verschijning van partijen op de voet van artikel 131 plaats, dan neemt de eiser zijn conclusie uiterlijk op de voor het nemen van de conclusie van repliek bepaalde datum.
3. Indien de vordering wordt toegewezen, bepaalt de rechter de dag waarop zowel de hoofdzaak als de zaak in vrijwaring weer op de rol zullen komen. Betreft de zaak in vrijwaring een vordering die ongeacht het beloop of de waarde door de kantonrechter moet worden behandeld, dan verwijst de rechter beide zaken daarbij zo nodig, met overeenkomstige toepassing van artikel 71, naar de kantonrechter.
4. Het vonnis waarbij de dagvaarding in vrijwaring is toegestaan, behoeft aan de waarborg niet betekend te worden. De dagvaarding moet de in het vonnis vermelde beslissing behelzen; bij die dagvaarding moet de dagvaarding in de hoofdzaak in afschrift worden betekend.
5. Indien de vordering wordt afgewezen, bepaalt de rechter bij die beslissing de dag waarop de zaak weer op de rol zal komen of beveelt hij een verschijning van partijen ter terechtzitting.
Een belangrijk aspect van vrijwaring is dat de rechter een oordeel geeft over de rechtsverhouding in de hoofdzaak, voor zover deze zich uitstrekt tot de positie van degene die in vrijwaring is opgeroepen. Dit betekent dat een oordeel in de vrijwaringszaak connex is aan een oordeel in de hoofdzaak. Vrijwaring kan ook proceseconomische voordelen bieden, zoals het gezamenlijk behandelen van de hoofdzaak en de vrijwaringszaak om onnodige vertraging te voorkomen en de procesvoering doelmatig te laten verlopen.
De rechter moet hierbij een afweging maken van de belangen van partijen en de eisen van een doelmatige procesvoering. Een voorbeeld van een rechterlijke uitspraak waarin vrijwaring werd toegestaan, is de zaak, waarin de rechtbank Limburg de vordering tot oproeping in vrijwaring toestond en benadrukte dat de belangen van de gewaarborgde en een doelmatige procesvoering in acht moeten worden genomen. Vrijwaring is dus een belangrijk juridisch instrument in het civiel recht dat partijen de mogelijkheid biedt om derden bij een rechtszaak te betrekken en zo de verantwoordelijkheid voor eventuele schade te delen of over te dragen.
Oproeping in vrijwaring is een juridische procedure in het Nederlandse burgerlijk procesrecht waarbij een gedaagde partij een derde partij kan betrekken bij een lopende rechtszaak. Hier zijn de belangrijkste aspecten:
Waarom oproepen in vrijwaring?
Het oproepen van een derde in vrijwaring kan voordelig zijn voor de gedaagde omdat het de mogelijkheid biedt om de financiële verantwoordelijkheid voor een schadeclaim door te schuiven naar een andere partij. Dit is vooral nuttig in situaties waar de gedaagde van mening is dat de aansprakelijkheid bij een andere partij ligt, zoals een onderaannemer of een verzekeraar. Het doel van oproeping in vrijwaring is dan ook dat de gedaagde bij een eventuele veroordeling direct de schade kan verhalen op een derde partij. Dit creëert een parallelle procedure naast de hoofdzaak, waarbij:
- De gedaagde in de hoofdzaak de eiser wordt in de vrijwaringszaak
- De opgeroepen derde partij de gedaagde wordt in de vrijwaringszaak
Derde oproepen in vrijwaring
In het Nederlandse rechtssysteem verwijst oproepen in vrijwaring naar een juridische procedure waarbij een gedaagde partij een derde partij betrekt in een rechtszaak. Dit gebeurt wanneer de gedaagde van mening is dat deze derde partij (de waarborg) verantwoordelijk is voor de schade waarvoor de gedaagde wordt aangeklaagd. Het doel van deze procedure is om de schade die de gedaagde mogelijk moet betalen, direct te verhalen op de in vrijwaring opgeroepen derde partij.
Hoe werkt de vrijwaringsprocedure?
- Incidentele vordering: De oproeping in vrijwaring gebeurt via een incidentele vordering. Dit betekent dat de gedaagde partij, direct na ontvangst van de dagvaarding, een verzoek moet indienen om de derde partij in de procedure te betrekken.
- Toestemming van de rechter: De gedaagde moet toestemming (verlof) van de rechter krijgen om een derde in vrijwaring op te roepen. Deze toestemming moet worden aangevraagd voordat de gedaagde verweer voert in de hoofdzaak.
- Parallelle procedures: De vrijwaringsprocedure loopt meestal parallel aan de hoofdprocedure, hoewel ze afzonderlijk kunnen worden behandeld. Dit betekent dat er in principe twee zaken tegelijkertijd worden behandeld: de hoofdzaak en de zaak in vrijwaring.
- Uitspraak en gevolgen: Als de rechter de vordering tot vrijwaring toewijst, kan de in vrijwaring opgeroepen derde partij uiteindelijk worden veroordeeld om de schade te betalen die de gedaagde aan de eiser moet voldoen. Dit biedt de gedaagde zekerheid over wie uiteindelijk de schade moet dragen.
Vereisten
Om een derde partij in vrijwaring te mogen oproepen, moet de gedaagde aantonen dat er een rechtsverhouding bestaat tussen hem en de derde partij. Op basis hiervan zou de derde partij verplicht zijn de nadelige gevolgen van een veroordeling (mede) te dragen.
Gevolgen
Als de vrijwaring wordt toegestaan:
- Er ontstaan twee aparte procedures: de hoofdzaak en de vrijwaringszaak
- Deze worden vaak gezamenlijk behandeld vanwege hun samenhang
- De rechter streeft ernaar in beide zaken gelijktijdig uitspraak te doen.
Voordelen
Het belangrijkste voordeel van oproeping in vrijwaring is dat de gedaagde direct weet of hij het eventueel te betalen bedrag kan verhalen op een derde partij. Dit biedt zekerheid over de uiteindelijke draagplicht en voorkomt een aparte procedure achteraf.
Advocatenkantoor in Amsterdam gespecialiseerd in vrijwaring
MAAK Advocaten behartigt graag uw belangen en onze gespecialiseerde advocaten hebben de kennis en ervaring die u zoekt. Door cliënten worden we aanbevolen vanwege onze daadkrachtige, to-the-point en praktische oplossingen. Voor al uw vragen rondom het oproepen in vrijwaring staan we u dan ook graag bij met advies en juridische ondersteuning. Onze ervaren advocaat commercial law, Remko Roosjen, staat u graag als eerste te woord en hij bespreekt met u de zaak en de uitdagingen die voorliggen.
Heeft u een andere juridische vraag of een ander, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen, of aan een geschikte partner doorverwijzen. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden.
+31 (0)20 – 210 31 38
remko.roosjen@maakadvocaten.nl
De juridische informatie in deze blog is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden, en geen juridisch advies door een advocaat. Hoewel wij als Nederlands advocatenkantoor in Amsterdam streven naar nauwkeurigheid en actualiteit van de verstrekte juridische informatie, kunnen onze advocaten niet garanderen dat alle informatie volledig, juist of actueel is en accepteren wij geen aansprakelijkheid. Voor persoonlijk juridisch advies, raadpleeg altijd een bevoegde juridische professional, zoals onze advocaten.
