Een kort geding is een snelle, efficiënte procedure bij de rechtbank om tijdelijke maatregelen te verkrijgen bij spoedeisende juridische problemen. Dit type procedure is vooral handig als wachten op een uitgebreide bodemprocedure aanzienlijke schade of verdere problemen zou veroorzaken. Toch is het belangrijk te beseffen dat niet elke zaak geschikt is voor een kort geding. In dit artikel leggen we precies uit wat het kort geding inhoudt, wanneer je dit kunt inzetten en wat belangrijke aandachtspunten zijn.
Wanneer is een zaak geschikt voor een kort geding?
Niet elk juridisch geschil komt zomaar in aanmerking voor een kort geding. Er gelden specifieke voorwaarden:
- Er moet sprake zijn van spoedeisend belang.
- De zaak moet feitelijk en juridisch geschikt zijn om snel te beoordelen.
Wat betekent spoedeisend belang?
Een spoedeisend belang betekent dat directe actie van de rechter nodig is om acute schade of problemen te voorkomen. Dit is het geval bij situaties zoals:
- Een huurder die structureel weigert huur te betalen.
- Een concurrent die je merknaam misbruikt.
- Een werknemer die vertrouwelijke bedrijfsinformatie verspreidt.
- Een bedrijf dat verplichtingen uit overeenkomsten niet nakomt, waardoor direct financieel nadeel ontstaat.
De rechter beoordeelt per situatie zorgvuldig of er daadwerkelijk sprake is van voldoende urgentie.
Wanneer is een zaak geschikt voor kort geding?
Een zaak is geschikt als deze niet te complex is en geen langdurig onderzoek of getuigenverhoor vereist. Zaken met uitgebreide documentatie, langdurige bewijsvoering of complexe juridische analyses passen beter bij een bodemprocedure.
Welke maatregelen kan je vragen in kort geding?
Een kort geding leidt tot een voorlopige maatregel (voorziening). Dit betekent:
- De maatregel is tijdelijk, in afwachting van een definitieve uitspraak in een bodemprocedure.
- De bodemrechter is niet gebonden aan de uitspraak van de voorzieningenrechter, maar houdt er vaak wel rekening mee.
Wat is niet mogelijk in kort geding?
Er zijn enkele zaken die je absoluut niet kunt eisen in een kort geding, zoals:
- Definitieve verklaring voor recht.
- Definitieve ontbinding van contracten.
- Definitieve vaststelling van rechtsfeiten.
Deze kwesties vereisen uitgebreid onderzoek en kunnen alleen in een bodemprocedure beslist worden.
Wat kun je wel vorderen in kort geding?
Er zijn meerdere praktische maatregelen mogelijk, zoals:
- Verbod op bepaalde gedragingen (bijvoorbeeld merkenrechtelijke inbreuk).
- Betaling van onbetwiste, achterstallige facturen.
- Noodzakelijke herstelwerkzaamheden aan eigendommen zoals woningen of bedrijfspanden.
- Levering van producten die contractueel zijn overeengekomen maar niet geleverd.
- Stopzetting van onrechtmatige publicaties of lasterlijke uitspraken.
Hoe verloopt een kort geding precies?
Het proces is helder en verloopt in meerdere stappen:
Stap 1: Indienen conceptdagvaarding
Je start door een conceptdagvaarding in te dienen bij de rechtbank, waarin je duidelijk je eis formuleert en data opgeeft waarop je verhinderd bent.
Stap 2: Zittingsdatum vaststellen
De rechtbank bepaalt meestal binnen 6 tot 8 weken na je verzoek een zittingsdatum. Bij extreem urgente zaken kan dit sneller.
Stap 3: Dagvaarding tegenpartij
Hierna moet je officieel een dagvaarding naar de gedaagde (tegenpartij) sturen. Hierin vermeld je:
- Datum en locatie van de zitting.
- Duidelijke omschrijving van je eis en argumentatie.
Stap 4: Voorbereiding en juridische bijstand
Hoewel je jezelf mag vertegenwoordigen, kiezen de meeste partijen voor juridische bijstand door een advocaat. Dit verhoogt de slagingskans aanzienlijk.
Stap 5: De zitting
Tijdens de zitting krijgen beide partijen gelegenheid om hun standpunt toe te lichten. De voorzieningenrechter stelt gerichte vragen om tot een voorlopig oordeel te komen.
Stap 6: De uitspraak
Binnen twee weken na de zitting volgt normaal gesproken de uitspraak. Bij grote urgentie kan dit sneller plaatsvinden.
Wat zijn de gevolgen van de uitspraak in kort geding?
Een uitspraak van de voorzieningenrechter is meestal direct uitvoerbaar. Dit betekent dat partijen onmiddellijk aan de uitspraak moeten voldoen, ongeacht eventuele bezwaren of hoger beroep.
Voorbeelden van directe gevolgen in kort geding:
- De huurder moet per direct huurachterstanden betalen.
- Een concurrent moet onmiddellijk stoppen met het gebruik van jouw merk.
- Een ex-werknemer moet direct ophouden bedrijfsinformatie te verspreiden.
Mogelijkheden van hoger beroep na kort geding
Binnen vier weken na de uitspraak kun je hoger beroep instellen. Het hoger beroep schorst de uitspraak meestal niet automatisch, tenzij de rechter dit nadrukkelijk bepaalt.
Verschillen kort geding met een bodemprocedure
Belangrijke verschillen tussen een kort geding en een bodemprocedure zijn:
| Aspect | Kort geding | Bodemprocedure |
|---|---|---|
| Doorlooptijd | Korte termijn (weken) | Langere termijn (maanden/jaren) |
| Uitspraak definitief? | Nee, voorlopig | Ja, definitief |
| Complexiteit | Beperkt | Geschikt voor complexe zaken |
| Kosten | Relatief lager | Hoger |
| Uitvoerbaarheid uitspraak | Direct uitvoerbaar | Direct uitvoerbaar indien toegewezen. Anders na afronding hoger beroep |
Praktijkvoorbeelden
Voorbeeld huurachterstand:
Een verhuurder krijgt direct uitspraak over huurbetalingen via kort geding en voorkomt daarmee verdere financiële schade.
Voorbeeld intellectueel eigendom:
Een merkhouder stopt via kort geding snel misbruik van zijn merknaam door concurrenten.
Voorbeeld arbeidsconflict:
Een werkgever voorkomt verdere verspreiding van vertrouwelijke informatie dankzij direct ingrijpen door de voorzieningenrechter.
Advies voor succesvol kort geding
- Verzamel duidelijk bewijs.
- Maak je eis eenvoudig en helder.
- Onderbouw spoedeisendheid goed.
- Wees realistisch in verwachtingen over voorlopige beslissingen.
Kort geding advocaat nodig?
Een kort geding is cruciaal bij spoedeisende kwesties en biedt snelle, tijdelijke oplossingen om schade te voorkomen. Goed begrip van deze procedure verhoogt de kans op succes aanzienlijk.
