Het is mogelijk om een boete te vorderen in een kort geding, maar er worden hoge eisen gesteld aan de toewijzing van een dergelijke vordering. Voor toewijzing in kort geding moet het bestaan en de omvang van de vordering waarschijnlijk of voldoende aannemelijk zijn. Daarnaast moet er een spoedeisend belang zijn bij de vordering. In een kort geding dient derhalve te worden beoordeeld of aannemelijk is dat de boete verschuldigd is, en zo ja, of, en in hoeverre de bodemrechter het beroep van een of meerdere gedaagden op matiging zal honoreren.
De matiging van een boete is geregeld in artikel 6:94 lid 1 BW opgenomen. Hierin staat met zoveel woorden dat voor matiging van een boete slechts reden kan zijn indien de billijkheid dit klaarblijkelijk eist. Dit brengt mee dat de rechter pas van zijn bevoegdheid tot matiging gebruik mag maken als de toepassing van een boetebeding in de gegeven omstandigheden tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat leidt. Deze maatstaf noopt volgens de vaste rechtspraak tot terughoudendheid. Hoewel een (enorme) wanverhouding tussen schade en boete op zichzelf voldoende grond kan zijn om een boete te matigen (HR 11 februari 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA4779), zal de rechter ook rekening moeten houden met de aard van de overeenkomst, de inhoud en de strekking van het beding en de omstandigheden waaronder het is ingeroepen (HR 27 april 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ6638).
Het vorderen van een boete in kort geding komt vaker voor. De recente rechtspraak kent daar als gezegd voorbeelden daarvan. Er kan spoed ontstaan bij een vordering en dus een belang om snel een oordeel van een voorzieningenrechter te verkrijgen. Zeker wanneer de vordering evident is en jarenlang procederen – ook indachtig verhaalsrisico’s – niet langer kan worden afgewacht. Let wel, het is niet altijd even makkelijk. In deze bijdrage bespreken we enkele zaken over de boete in kort geding en leggen we uit waarom een bodemprocedure (een procedure die met meer waarborgen is omkleed) onder omstandigheden een betere keuze is wanneer contractuele boetes worden verbeurd door de andere partij. Onze advocaat contractenrecht zoomt in op een aantal aspecten van het kort geding.
Wat is een Kort Geding?
Een kort geding is een snelle civiele procedure die bedoeld is voor spoedeisende zaken. De uitspraak in een kort geding is voorlopig maar bindend, en kan later in een bodemprocedure (een uitgebreide rechtszaak) definitief worden gemaakt. In Nederland is de procedure van het kort geding opgenomen in de artikelen 254-260 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.
Vorderen van een Boete in Kort Geding
Een kort geding is een spoedprocedure in het civiele recht, bedoeld voor zaken die snel beslist moeten worden. Deze procedure wordt vaak gebruikt wanneer er een dringende behoefte is aan een voorlopige uitspraak, zoals bij het vorderen van een boete. Hieronder worden de belangrijkste aspecten van het vorderen van een boete in een kort geding besproken.
Voorwaarden voor het Vorderen van een Boete
Om een boete te kunnen vorderen in een kort geding, moeten bepaalde voorwaarden worden vervuld:
- Spoedeisend Belang: Er moet sprake zijn van een spoedeisend belang, wat betekent dat een onmiddellijke voorziening vereist is vanwege de urgentie van de situatie.
- Aannemelijkheid van de Vordering: Het bestaan en de omvang van de vordering moeten voldoende aannemelijk zijn. Dit betekent dat de eiser duidelijk moet kunnen maken dat de boete verschuldigd is en wat de hoogte ervan is.
Rol van de Voorzieningenrechter
De voorzieningenrechter speelt een centrale rol in het kort geding. Deze rechter beoordeelt of de vordering aannemelijk is en of er sprake is van een spoedeisend belang. De rechter kan een voorlopige uitspraak doen die bindend is, totdat er een definitieve uitspraak volgt in een eventuele bodemprocedure van de “bodemrechter”.
Een uitspraak van een voorzieningenrechter is er vooral op gericht om snel een “voorziening” te treffen in een zaak waarin een (met meer waarborgen omklede) bodemprocedure niet langer kan worden afgewacht. Dat kan bijvoorbeeld in situaties zijn waar de schade te snel oploopt, dan wel wanneer een onomkeerbare situatie dreigt te ontstaan.
Mogelijkheden en Beperkingen
Hoewel een kort geding een snelle uitkomst kan bieden, zijn er ook beperkingen:
- Complexiteit van de Zaak: Zaken die te complex zijn, lenen zich minder goed voor een kort geding. In dergelijke gevallen kan een bodemprocedure een betere optie zijn.
- Matiging van de Boete: De rechter heeft de bevoegdheid om de boete te matigen als de toepassing ervan tot een buitensporig en onaanvaardbaar resultaat zou leiden. Dit gebeurt op grond van artikel 6:94 lid 1 BW.
Praktische Voorbeelden
Kort gedingen worden vaak ingezet in verschillende contexten, zoals:
- Contractuele Boetes: Bijvoorbeeld bij overtreding van een concurrentiebeding, waar een boete is gekoppeld aan het niet naleven van de voorwaarden van het beding.
- Onbetaalde Facturen: Wanneer er sprake is van achterstallige betalingen, kan een incassokortgeding worden ingezet om snel een uitspraak te verkrijgen en de betaling af te dwingen. Let wel; hiervoor gelden speciale voorwaarden, waaronder het uitsturen van een goede sommatiebrief.
Een kort geding heeft één groot voordeel: doorgaans vindt deze (spoed)procedure binnen 1 maand plaats en ligt er binnen 6-8 weken na de aanvraagdatum een vonnis op de mat. Dat is snel, zeker in een tijd waar een eindvonnis in een reguliere procedure in eerste aanleg soms wel een jaar kan bestrijken na aanvang. De keerzijde van de medaille is dat een dergelijke procedure niet met alle waarborgen van een zogeheten bodemprocedure is omkleedt. De ruimte voor het doen van bewijsaanbiedingen is beperkt en de zaak moet zich ‘lenen voor kort geding’. Dat ‘lenen voor kort geding’ is vaak een troef voor de andere partij: is een zaak té complex of omvangrijk om een voorlopige voorziening te kunnen treffen, dan wordt de vordering afgewezen. Daar wordt vaak stevig op ingezet in het kader van een verweer.
Kan een geldvordering in kort geding worden gevraagd?
Wanneer een gevorderde voorzieningen strekt tot betaling van een geldsom is daarvoor in kort geding slechts plaats als “het bestaan en de omvang van de vordering voldoende aannemelijk zijn en uit hoofde van onverwijlde spoed een onmiddellijke voorziening vereist is”. Hoewel een kort geding doorgaans niet als verkapte incassoprocedure dient, kunnen toch geldvorderingen worden ingesteld. Laat u hierover wel goed adviseren door een advocaat, want ook als de geldvordering té complex is, kan dat een reden zijn dat een vordering niet succesvol kan worden ingesteld.
Wanneer er bijvoorbeeld al geruime tijd aanspraak wordt gemaakt op een boetebedrag is het doorgaans niet redelijk dat daarvoor een bodemprocedure moet worden afgewacht. Op dergelijke wijze wordt dan het criterium voor spoedeisend belang ingekleurd. Kortom, alle omstandigheden van het geval kunnen van belang zijn bij de beoordelijk of het vorderen van een boete in kort geding redelijk is.
KORT GEDING en de rol van de VOORZIENINGENRECHTER
Tóch is er een tendens waarneembaar. Onze kort geding advocaten zien steeds vaker een proactieve voorzieningenrechter die inzet op een algehele beslechting van een zakelijk geschil. Dat blaast het kort geding nieuw leven en biedt perspectief om voortvarend te procederen, ook bij geldvorderingen en contractuele boetes. Een kort geding levert in de regel vaak altijd wat op. Niet in de laatste plaats bent u tijdens een zitting weer in gesprek met elkaar.
Tegelijkertijd moet er niet geprocedeerd worden in zaken waar de kansen op succes te beperkt zijn. Dit kan ook weer leiden tot een (hogere) proceskostenveroordeling, en vertraging van andere procedures om tot een titel te komen waarmee u concreet actie kan ondernemen tegen uw wederpartij.
KORT GEDING opstarten voor ONBETAALDE FACTUREN?
Achterstallige facturen wilt u natuurlijk zo snel mogelijk voldaan krijgen. Hoewel u uw rechten kan verzekeren door bijvoorbeeld het leggen van beslag, kan er pas een executie (door een deurwaarder) volgen wanneer er een vonnis ligt. De snelst mogelijke route is dan de weg van het incassokortgeding. De lijn in de rechtspraak is dat u voor wat betreft achterstallige facturen, zeker wanneer deze onbetwist zijn, ook naar de voorzieningenrechter kan stappen. Ook wordt op eenzelfde wijze naar het spoedeisend belang gekeken.
Kortom, een kort geding procedure gaat snel en kan direct resultaat opleveren. Hoewel het middel aanvankelijk niet voor een incassoprocedure is bedoeld, kan het wel degelijk effect sorteren om dergelijke vorderingen in te stellen.
Een boete in kort geding vorderen is niet altijd de beste keuze. Wanneer een vordering wordt betwist of de vordering is niet voldoende duidelijk, dan raden onze procesadvocaten dit af. Een boete in kort geding vorderen is niet altijd onmogelijk, juist omdat het kort geding geen verkapt incassotraject behoort te zijn. Laat u hierover goed informeren, voordat u de keuze maakt deze stap te zetten.
gespecialiseerde advocaat voor kort geding en boetes
Bent u op zoek naar een kort geding advocaat gespecialiseerd in contractuele boetes? Ons gespecialiseerde advocatenkantoor helpt u graag verder bij al uw vragen rondom contractuele boetes en het kort geding. Wanneer u juridisch advies wilt inwinnen, dan biedt ons kantoor daartoe mogelijkheden. Wij zijn in heel Nederland actief en bieden ook support bij internationale vraagstukken. We hebben een sterk team van advocaten met als specialisatie contractenrecht. Onze advocaat commercial law Remko Roosjen geeft leiding aan dit team en we horen graag hoe we u het beste kunnen ondersteunen. Bent u op zoek naar andere praktijkgebieden, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen, of aan een geschikte partner doorverwijzen. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden.
+31 (0)20 – 210 31 38
remko.roosjen@maakadvocaten.nl
De juridische informatie in deze blog is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden, en geen juridisch advies door een advocaat. Hoewel wij als Nederlands advocatenkantoor in Amsterdam streven naar nauwkeurigheid en actualiteit van de verstrekte juridische informatie, kunnen onze advocaten niet garanderen dat alle informatie volledig, juist of actueel is en accepteren wij geen aansprakelijkheid. Voor persoonlijk juridisch advies, raadpleeg altijd een bevoegde juridische professional, zoals onze advocaten.
