EU-richtlijn inzake Groene claims bij producten

Op 23 maart 2023 heeft de Europese Commissie een voorstel voor een nieuwe richtlijn over groene claims gepubliceerd.  Waar gaat de EU-richtlijn inzake Groene Claims bij Producten over?  Het nieuwe wetsvoorstel inzake Groene Claims bij Producten vereist dat ondernemingen milieuclaims gaan onderbouwen. Deze EU-richtlijn is gericht op preventie van onjuiste beweringen van organisaties over hun (milieu)prestaties. Als de EU-richtlijn inzake Groene Claims bij Producten wordt aangenomen, zal zij naar verwachting van het Product Compliance team van MAAK advocaten enorme gevolgen hebben voor bedrijven die groene claims maken over de producten die zij in de EU verkopen.

De EU-richtlijn zou specifiek:

1. strikte regels invoeren over het soort bewijs dat bedrijven moeten hebben om hun groene claims te ondersteunen, 2
2. een gloednieuwe eis invoeren dat de claims door een derde partij worden geverifieerd en gecertificeerd voordat ze mogen worden gebruikt, en
3. een verplichting invoeren om consumenten informatie te verstrekken over de groene claim, hetzij samen met het product, hetzij via een weblink of een QR-code.

Het voorstel maakt deel uit van een bredere inspanning om greenwashing in Europa aan te pakken.

In deze blog licht ons Product Compliance team meer details over het voorstel toe en geven we een mening over waarom het voorstel van belang zal zijn voor onze klanten.

Voorstellen in de EU-Richtlijn betreffende groene claims

Bij de inhoudelijke voorstellen in de EU-Richtlijn betreffende groene claims zijn de belangrijkste punten:

1. Groene claims moeten gebaseerd zijn op een daadwerkelijke beoordeling, die voldoen aan nieuwe minimale “onderbouwingseisen”. Uit deze eisen vloeit o.a. voort dat:

• Green claims gebaseerd moeten zijn op erkend wetenschappelijk bewijs en de meest recente kennis;
• Geen claims het belang van effecten moeten aantonen vanuit een levenscyclusperspectief;
• broeikasgascompensaties op transparante wijze worden gerapporteerd;
• informatie daarover wordt verstrekt of het product uit milieuoogpunt aanzienlijk beter presteert dan wat gebruikelijk is; en
• wordt vastgesteld of een positieve prestatie leidt tot een aanzienlijke verslechtering van een ander effect.

• Groene claims kunnen alleen betrekking hebben op milieueffecten die volgens de onderbouwingseisen zijn beoordeeld en als “significant” voor het product of het bedrijf zijn aangemerkt.

• Groene claims moeten vergezeld moeten gaan van informatie over de onderbouwing ervan, hetzij in fysieke vorm, hetzij door middel van een weblink, QR-code of gelijkwaardig. Dit betekent dat bedrijven die groene claims maken hun productverpakking wellicht moeten heroverwegen.

• Het verkrijgen van een “certificaat van overeenstemming” voor groene claims. Bedrijven die groene claims maken, moeten hun groene claims door een officieel geaccrediteerde instantie laten verifiëren en als conform laten certificeren voordat de claims worden gedaan. Certificering biedt bedrijven de zekerheid dat hun claims dan niet door de toezichthouders van een lidstaat worden aangevochten.

• Strengere regulering van milieu-etiketteringsregelingen, met inbegrip van etiketteringsregelingen van derde landen:

Het voorstel van de richtlijn is gericht tegen de vermeende wildgroei van milieu-etiketten door de invoering van nieuwe nationale of regionale openbare milieu-etiketteringsregelingen in de EU-lidstaten te verbieden, tenzij deze op EU-niveau worden vastgesteld. Nieuwe door overheidsinstanties in derde landen (b.v. in de Verenigde Staten maar ook Groot-Brittannië door de Brexit) opgezette milieu-etiketteringssystemen moeten door de Europese Commissie worden goedgekeurd voordat zij op de EU-markt kunnen worden gebracht. Particuliere regelingen moeten door de nationale autoriteiten worden goedgekeurd, en kunnen alleen worden goedgekeurd als zij een meerwaarde hebben ten opzichte van bestaande regelingen.

• Vergelijkende groene claims kunnen alleen worden gebruikt als zij kunnen worden onderbouwd op basis van gelijkwaardige informatie en gegevens.

• Nadruk op handhaving. De richtlijn bevat veel bepalingen over de handhaving van de nieuwe regels, die op het niveau van de lidstaten zal plaatsvinden. Kortom, de lidstaten zullen bevoegde autoriteiten moeten aanwijzen die verantwoordelijk zijn voor de handhaving, een sanctieregeling moeten instellen en moeten zorgen voor toegang tot een rechtbank of een ander onafhankelijk orgaan dat bevoegd is om de procedurele en materiële wettigheid van de besluiten van de bevoegde autoriteit te toetsen.

Welke groene claims vallen onder de Richtlijn groene claims?

Welke groene claims onder de Richtlijn groene claims vallen zal weliswaar pas na publicatie van de definitieve versie vaststaan. Het voorstel houdt in dat de Richtlijn groene claims van toepassing is op expliciete milieuclaims van bedrijven aan consumenten in de EU, tenzij voor deze claims al specifieke EU-regels gelden, bijvoorbeeld het EU Ecolabel.  Een “milieuclaim” omvat elke boodschap of uiting, in welke vorm dan ook, die een positief milieueffect, een geringer negatief effect, geen effect of een verbetering in de tijd voor een product, dienst of organisatie vermeldt of impliceert, bijvoorbeeld “duurzaam”, “milieuvriendelijk”, “verpakking van 100% gerecycleerd plastic” en “klimaatneutraal”. De Richtlijn groene claims regelt overigens ook milieulabels.

Waarom is de Richtlijn groene claims belangrijk?

De Richtlijn groene claims is belangrijk voor bedrijven omdat zij deel uitmaakt van een duidelijk streven naar strengere regels voor groene claims en een strengere handhaving van greenwashing in de EU, dat in het verleden niet in alle 27 EU-lidstaten op dezelfde manier werd aangepakt.  Bedrijven die groene claims op hun producten willen gebruiken, zouden dergelijke claims zeer zorgvuldig moeten overwegen en zich ervan vergewissen dat ze die claims hebben onderbouwd en door een onafhankelijk certificeringsorgaan hebben laten verifiëren en certificeren.

Dit zal tijd en geld kosten en er zal rekening mee moeten worden gehouden bij de planning van de verpakking en de marketingstrategieën.

Het Product Compliance team van MAAK Advocaten verwacht dat deze nieuwe regels over groene claims, indien zij worden aangenomen, een afschrikkend effect kunnen hebben op bedrijven die groene claims willen maken, gezien de wettelijke hindernissen die zij zullen moeten nemen om hun claims te ondersteunen. Wij denken wel dat bedrijven met producten die echt milieuvriendelijk zijn, een voordeel zullen hebben bij deze regels, aangezien zij niet langer een concurrentienadeel zullen ondervinden ten opzichte van ondernemingen die minder moeite deden voor een soortgelijke claim of misleidende claims publiceren. 

Nu de EU-richtlijn over massaschade naar verwachting nog in 2023 in werking zal treden en in Europa een soort class-action mechanisme in het leven wordt geroepen, verwachten wij ook dat consumentenorganisaties van dit nieuwe mechanisme gebruik zullen maken om vorderingen in te stellen tegen groene claims die volgens hen niet naar behoren zijn onderbouwd.

De volgende stappen voor de EU-Richtlijn groene claims

Het voorstel voor de EU-Richtlijn groene claims van de Commissie gaat nu ter behandeling naar het Europees Parlement en de Raad. Wij verwachten dat dit proces ongeveer 18 maanden zal duren, zodat bedrijven en andere belanghebbenden de tijd hebben om deel te nemen aan een openbare raadpleging en hun opmerkingen kenbaar te maken.

Voor meer achtergrondinformatie kunt u gepubliceerde documenten via de volgende links bekijken:

• Het voorstel voor de Richtlijn groene claims: hier (alleen in Engels beschikbaar)
• Een Q&A document / vragen & antwoorden van de Europese Commissie: hier
• Een factsheet over groene claims gepubliceerd door de Europese Commissie: hier
• Het persbericht van de Europese Commissie: hier

Advocatenkantoor voor Groene Claims

Het Product Compliance & Regulations team van MAAK advocaten zal de ontwikkeling van de voorgestelde richtlijn tijdens deze periode en de gevolgen die de EU-Richtlijn groene claims heeft voor de huidige praktijken in de sector in de gaten houden.

Mocht u ondersteuning nodig hebben bij het beoordelen van de gevolgen van deze voorgestelde regels voor uw bedrijf of bij het voorbereiden van feedback voor de openbare raadpleging, dan wel de EU-richtlijn inzake Groene Claims bij Producten in het algemeen, neem dan contact op met een advocaat van het MAAK Product Compliance team. Wij helpen u graag verder met de uitdagingen binnen uw organisatie.

Contactpersoon: Martin Krüger
+31 (0)20 – 210 31 38
martin.kruger@maakadvocaten.nl