Als ondernemer ben je voortdurend bezig met het opbouwen van vertrouwen bij je klanten. Maar wat gebeurt er als je per ongeluk over de schreef gaat en beschuldigd wordt van oneerlijke handelspraktijken? De Wet Oneerlijke Handelspraktijken is een cruciaal stuk wetgeving dat zowel consumenten als ondernemers beschermt. In deze diepgaande blog duiken we in de juridische nuances van oneerlijke handelspraktijken, bespreken we actuele ontwikkelingen en geven we praktische tips om juridische risico’s te minimaliseren.
Wat Zijn Oneerlijke Handelspraktijken?
Volgens de Wet Oneerlijke Handelspraktijken handelt een ondernemer onrechtmatig als hij een handelspraktijk verricht die als oneerlijk wordt beschouwd. Maar wat maakt een handelspraktijk precies oneerlijk? Er zijn drie criteria:
- Strijdig met professionele toewijding: De ondernemer handelt niet volgens de normen die van een zorgvuldige professional verwacht mogen worden.
- Beperking van geïnformeerde besluitvorming: De consument wordt belemmerd in het nemen van een weloverwogen beslissing.
- Ongepaste beïnvloeding: De consument neemt een besluit dat hij onder normale omstandigheden niet had genomen.
Als ondernemer ligt de bewijslast bij jou om aan te tonen dat je correct en behoorlijk hebt gehandeld. Dit maakt het essentieel om goed gedocumenteerd te werken en transparant te communiceren met je klanten.
Wat zijn de juridische aspecten van oneerlijke handelspraktijken?
Oneerlijke handelspraktijken zijn handelspraktijken die onrechtmatig zijn jegens consumenten. Volgens artikel 6:193b lid 1 BW handelt een handelaar onrechtmatig indien hij een handelspraktijk verricht die oneerlijk is.
Een handelspraktijk wordt als oneerlijk beschouwd indien aan twee cumulatieve voorwaarden is voldaan:
- De handelaar handelt in strijd met de vereisten van professionele toewijding.
- Het vermogen van de gemiddelde consument om een geïnformeerd besluit te nemen is merkbaar beperkt of kan worden beperkt, waardoor de consument een besluit over een overeenkomst neemt of kan nemen dat hij anders niet had genomen.
Daarnaast zijn er specifieke categorieën van oneerlijke handelspraktijken, namelijk misleidende en agressieve handelspraktijken. Een handelspraktijk is misleidend als er feitelijk onjuiste informatie wordt verstrekt of als de informatie de gemiddelde consument misleidt of kan misleiden, bijvoorbeeld over de aard van het product of de prijs. Een handelspraktijk is agressief als er ongepaste beïnvloeding plaatsvindt, zoals intimidatie of dwang, waardoor de keuzevrijheid van de consument aanzienlijk wordt beperkt.
De juridische gevolgen van een oneerlijke handelspraktijk kunnen onder andere zijn dat de overeenkomst vernietigbaar is en dat de handelaar aansprakelijk is voor de schade die de consument heeft geleden. Bovendien kan de consument verschillende rechtsmiddelen inroepen, zoals vernietiging, nietigheid en ontbinding van de overeenkomst.
Het is belangrijk om te benadrukken dat de beoordeling of een handelspraktijk oneerlijk is, vaak afhangt van de specifieke omstandigheden van het geval en de mate waarin de consument is beïnvloed.
Misleidende en Agressieve Handelspraktijken
Een handelspraktijk is bijzonder oneerlijk als deze misleidend of agressief is.
- Misleidende praktijken: Dit omvat het verstrekken van onjuiste informatie over producten, diensten of de hoedanigheid van de ondernemer. Denk aan valse claims over kwaliteit, onterechte keurmerken of misleidende voorraadinformatie.
- Agressieve praktijken: Hierbij wordt de keuzevrijheid van de consument beperkt door dwang, intimidatie of ongepaste beïnvloeding. Een voorbeeld is het herhaaldelijk ongevraagd bellen van consumenten.
Zwarte Lijsten: Altijd Verboden
De wet bevat een zwarte lijst van praktijken die onder alle omstandigheden als misleidend of agressief worden beschouwd. Enkele voorbeelden:
- Het onterecht gebruiken van kwaliteitslogo’s of keurmerken.
- Valse claims over de beperkte beschikbaarheid van een product.
- Hardnekkig en ongewenst benaderen van consumenten.
Deze praktijken zijn altijd verboden en kunnen leiden tot ernstige juridische consequenties.
Juridische Gevolgen van Oneerlijke Handelspraktijken
Als een ondernemer betrapt wordt op oneerlijke handelspraktijken, kunnen de gevolgen aanzienlijk zijn:
- Vernietiging van de overeenkomst: De consument heeft het recht om de overeenkomst te ontbinden.
- Schadevergoeding: De ondernemer is verplicht om eventuele schade te vergoeden, tenzij hij kan aantonen dat de schade niet aan hem toe te rekenen is.
- Boetes: De Autoriteit Consument en Markt (ACM) kan boetes opleggen voor schendingen van de wet.
Reflexwerking en Dwaling: Ook Relevant voor B2B
Hoewel de wet primair gericht is op consumentenbescherming, kan deze ook van toepassing zijn in zakelijke relaties. Dit wordt reflexwerking genoemd. Vooral kleinere ondernemers kunnen zich hierop beroepen als zij slachtoffer zijn van oneerlijke praktijken.
Daarnaast kan dwaling een rol spelen. Als een ondernemer bewust onjuiste informatie verstrekt aan een andere ondernemer, kan dit leiden tot vernietiging van de overeenkomst.
Praktische Tips voor Ondernemers
- Wees transparant: Zorg ervoor dat alle informatie over producten, diensten en voorwaarden duidelijk en accuraat is.
- Vermijd druk: Laat consumenten in alle rust beslissingen nemen zonder ongepaste beïnvloeding.
- Documenteer alles: Bewaar alle communicatie en overeenkomsten om jezelf te beschermen tegen mogelijke claims.
- Blijf op de hoogte: Houd rekening met actuele wijzigingen in wetgeving en jurisprudentie.
Waarom Kies Je voor Onze Juridische Expertise?
Bij MAAK Advocaten begrijpen we dat ondernemen complex kan zijn. Onze juridische specialisten op het gebied van contractenrecht en consumentenbescherming staan klaar om je te adviseren over hoe je compliant blijft met de wetgeving. Wij bieden:
- Praktisch advies: Vertaling van complexe juridische concepten naar heldere, toepasbare richtlijnen.
- Scherpe tarieven: Betaalbare juridische diensten zonder concessies aan kwaliteit.
- Korte lijnen: Persoonlijke betrokkenheid en snelle reactietijden.
Conclusie
Oneerlijke handelspraktijken kunnen ernstige gevolgen hebben voor zowel je reputatie als je portemonnee. Door je bewust te zijn van de wetgeving en proactief te handelen, kun je juridische risico’s minimaliseren. Heb je vragen of heb je juridische ondersteuning nodig? Neem dan contact met ons op voor een gratis consultatie.