Ga naar de inhoud

Contractenrecht

blokje-maak

Aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden

Inhoudsopgave
Aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden

Bij bouwwerkzaamheden kan aansprakelijkheid voor schade aan derden ontstaan, zowel voor de aannemer als de opdrachtgever. Dit is een complex juridisch gebied dat recentelijk opnieuw onder de aandacht is gekomen door uitspraken van de Hoge Raad. In een recente uitspraak is nogmaals de problematiek belicht omtrent de aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden, waarbij de eigendommen van derden zijn beschadigd. In deze zaak draait het om de vraag of een aannemer en opdrachtgever aansprakelijk zijn voor schade die tijdens bouwwerkzaamheden aan een nabijgelegen pand is ontstaan. De uitspraak werpt licht op de verantwoordelijkheden van aannemers en eigenaren wanneer er onvermijdelijke risico’s zijn verbonden aan bouwprojecten.

Aansprakelijkheid van de aannemer

Aannemers zijn verplicht om de nodige zorgvuldigheid te betrachten tijdens hun werkzaamheden om schade aan eigendommen van derden te voorkomen. Indien er schade optreedt, kan de aannemer aansprakelijk worden gesteld op basis van onrechtmatige daad, zelfs als er geen directe contractuele relatie bestaat met de benadeelde partij. De Hoge Raad heeft recentelijk bevestigd dat aannemers ook aansprakelijk kunnen zijn voor schade die ontstaat, zelfs als zij zorgvuldige maatregelen hebben getroffen. Dit betekent dat als er een aanmerkelijk risico op schade bestaat, de aannemer aansprakelijk kan zijn, ongeacht de zorgvuldigheid van de uitvoering.

Aansprakelijkheid van de opdrachtgever

Naast de aannemer kan ook de opdrachtgever aansprakelijk zijn voor schade die door de bouwwerkzaamheden wordt veroorzaakt. Dit is geregeld in artikel 6:171 BW, dat bepaalt dat een opdrachtgever aansprakelijk is voor schade veroorzaakt door niet-ondergeschikten die werkzaamheden uitvoeren. Dit houdt in dat als een onderaannemer of ZZP’er schade veroorzaakt, de opdrachtgever ook aansprakelijk kan worden gesteld.

Jurisprudentie en praktische gevolgen

Schade bij bouwwerkzaamheden

In deze zaak ging het om een geschil tussen enerzijds Multi-Bouwsystemen B.V. (hierna: ‘Multi’), een bouwbedrijf, en anderzijds eiseressen, de eigenaar, exploitant en bewoners van een pand. Tijdens werkzaamheden door Multi aan het naastgelegen pand van eiseressen is schade ontstaan. Bij het afzinken van de kelder is namelijk een deel van de kelderwand gescheurd als gevolg van het raken van een obstakel in de bodem. Nadat het obstakel werd verwijderd door Multi zijn de werkzaamheden hervat, maar is een etalageruit gesprongen door de ernstige scheurvorming in het pand. Ondanks diverse verzoeken van eiseressen om de werkzaamheden te stoppen, heeft Multi deze voortgezet. Uiteindelijk heeft de gemeente een bouwstop opgelegd nadat verdere schade zichtbaar werd.  

Vordering voor schade door onrechtmatige daad

De eiseressen hebben zowel Multi als de eigenaar van het naastgelegen pand aansprakelijk gesteld voor de door hun geleden schade. In eerste aanleg zijn de vorderingen van hen echter afgewezen door de rechtbank, en ook het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft dit oordeel bevestigd. Volgens het hof was de enkele omstandigheid dat schade was ontstaan, niet voldoende om onrechtmatigheid aan te nemen. Bewezen moest worden dat de bouwwerkzaamheden zijn uitgevoerd in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer is betaamd.

Eiseressen hebben betoogd dat Multi bij de uitvoering van de werkzaamheden onzorgvuldig jegens hen heeft gehandeld door het niet naleven van haar bouwveiligheidsplan toen de signaal- en actiewaarden werden overschreden en dat zij de werkzaamheden desondanks heeft voortgezet, ook toen bij het afzinken een obstakel werd geraakt. Volgens het hof is de handelwijze van Multi wel voldoende zorgvuldig geweest. Zij heeft gehandeld conform het bouwveiligheids- en monitoringsplan door op het moment dat de signaal- en actiewaardes werden overschreden, en de schade zich voordeed, in actie te komen, overleg te voeren en te beoordelen of aanpassing van de werkwijze noodzakelijk was. Dat dit niet heeft geleid tot het definitief stilleggen van de werkzaamheden maakt dit niet anders.

Schade voor eigendommen aan derden?

Daarop kwam de zaak uiteindelijk bij de Hoge Raad die een andere visie hanteerde. De Hoge Raad benadrukte dat zelfs wanneer een aannemer zorgvuldig handelt volgens de opgestelde plannen, hij nog steeds aansprakelijk kan zijn voor schade aan eigendommen van derden. Dit geldt zeker wanneer de schade een direct gevolg is van risicovolle bouwwerkzaamheden. De Hoge Raad oordeelde dat aan de bouwwerkzaamheden van Multi een aanmerkelijk risico was verbonden dat schade zou ontstaan aan het pand van eiseressen. Multi had zich tegen deze risico’s moeten verzekeren en was derhalve aansprakelijk voor de schade. De Hoge Raad heeft het arrest van het hof ’s-Hertogenbosch vernietigd en de zaak terugverwezen naar het hof Arnhem-Leeuwarden voor verdere behandeling.

Aansprakelijkheid voor nabijgelegen eigendommen

Deze uitspraak onderstreept het belang van zorgvuldigheid en aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden. Aannemers en opdrachtgevers moeten niet alleen voldoen aan zorgvuldige normen en procedures, maar zij moeten zich ook bewust zijn van de mogelijke gevolgen voor nabijgelegen eigendommen. Zelfs wanneer alle voorzorgsmaatregelen zijn getroffen, kan er toch sprake zijn van aansprakelijkheid als schade optreedt.

In een bredere context herinnert deze zaak ons eraan dat de juridische verantwoordelijkheden in de bouwsector complex en veelomvattend zijn. De bescherming van eigendommen van derden blijft een belangrijke overweging bij het uitvoeren van risicovolle werkzaamheden, en deze uitspraak van de Hoge Raad zal zonder twijfel dienen als richtlijn voor toekomstige geschillen.

Advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid

De aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden is een belangrijk aspect van het bouwrecht, waarbij zowel aannemers als opdrachtgevers verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor schade aan derden. Het is cruciaal voor betrokken partijen om zich bewust te zijn van hun verantwoordelijkheden en de mogelijke juridische gevolgen van hun handelingen tijdens bouwprojecten.

Ons gespecialiseerde advocatenkantoor helpt u graag verder bij al uw vragen rondom aansprakelijkheid ten gevolge van de uitvoering van contracten. Wanneer u juridisch advies wilt inwinnen, dan biedt ons kantoor daartoe mogelijkheden. Wij zijn in heel Nederland actief en bieden ook support bij internationale vraagstukken. Wij hebben een sterk team van advocaten met als specialisatie contractenrecht. Onze advocaten commercial law Remko Roosjen en Faranaz Ishak horen graag hoe we u het beste kunnen ondersteunen. Bent u op zoek naar andere praktijkgebieden, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen, of aan een geschikte partner doorverwijzen. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden.

Heeft u een juridische vraag, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u van dienst zijn. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden. Wanneer u juridisch advies wilt inwinnen, dan biedt ons kantoor daartoe mogelijkheden. Wij zijn in heel Nederland actief en bieden ook support bij internationale vraagstukken. We hebben een sterk team van advocaten met als specialisatie contractenrecht. Onze advocaat commercial law Remko Roosjen geeft leiding aan dit team. Bent u op zoek naar andere praktijkgebieden, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen of aan een geschikte partner doorverwijzen.

+31 (0)20 – 210 31 38
mail@maakadvocaten.nl

De informatie op deze pagina vormt geen juridisch advies. Er wordt geen aansprakelijkheid geaccepteerd.
Voor advies, neem contact op met ons kantoor.

NIEUWS & ARTIKELEN