Als advocaat contractenrecht recht krijgen we veel vragen over het opstellen van algemene voorwaarden of het beoordelen van algemene voorwaarden. Nederlandse ondernemers richten zich onder andere op de Duitse markt en onderhouden daarbij handelsrelaties met Duitse klanten. Bij het sluiten van een overeenkomst tussen een Nederlandse ondernemer en een Duitse consument zijn algemene voorwaarden van groot belang. Hoewel zowel de Duitse als de Nederlandse wetgeving inzake algemene voorwaarden gebaseerd is op Europese richtlijnen en dus sterk op elkaar lijken, zijn er ook belangrijke verschillen die met name relevant kunnen worden op praktijkniveau van gesloten handelsrelaties. Deze blog is bedoeld voor ondernemers die grensoverschrijdende handelsrelaties onderhouden en om nader toe te lichten wat er in verband met de algemene voorwaarden geldt voor mogelijke beperkingen van de aansprakelijkheid. Zeker bij Duitse algemene voorwaarden moet u goed opletten dat u weet wanneer die gelden en wat dat inhoudt. Onze advocaat contractenrecht gaat in op de belangrijkste aspecten.
De toepasselijkheid van AGB’s of Nederlandse Voorwaarden
Of het Duitse of Nederlandse recht van toepassing is op grensoverschrijdende handelsbetrekkingen wordt bepaald door het Europese recht, (Rome I-verordening). Die verordening bepaalt dat het recht van het land van toepassing is waarin de leverende partij gevestigd is.[1] In het geval van een koopovereenkomst tussen een Nederlandse verkoper en een Duitse koper is derhalve het Nederlandse recht van toepassing. Er zijn echter uitzonderingen in B2C-relaties (business to consumer). Onder bepaalde voorwaarden kan het Duitse recht van toepassing zijn, namelijk als de consument in Duitsland woont en de ondernemer zijn activiteiten concentreert in het thuisland van de consument.[2] Een indicatie hiervoor kan bijvoorbeeld het onderhouden van een Duitse website zijn. Het is daarom belangrijk dat Nederlandse ondernemers, zelfs als het Nederlandse recht van toepassing is, nagaan welke consumentenbeschermingsbepalingen er in Duitsland bestaan. Echter bestaat ook de mogelijkheid om vooraf afspraken hieromtrent te maken: de partijen kunnen contractueel vastleggen welk recht van toepassing zal zijn.[3] Het overeengekomen zou dan voorrang hebben op de wettelijke voorschriften. Hierbij moet rekening worden gehouden met het gegeven dat een rechtskeuze in B2C-relaties er niet toe mag leiden dat de consument de bescherming wordt ontnomen van de dwingende wettelijke bepalingen van het Duitse recht die zonder rechtskeuze van toepassing zouden zijn.[4] Daarom moet altijd worden gecontroleerd of de Nederlandse algemene voorwaarden van de verkoper naar Duits recht rechtsgeldig zijn en geen afbreuk doen aan de regelgeving inzake consumentenbescherming. Deze zijn opgenomen in §§ 305 e.v. BGB (Duits Burgerlijk Wetboek).
BEPERKING VAN DE AANSPRAKELIJKHEID IN ALGEMENE VOORWAARDEN
Naar Nederlands recht kan de ondernemer in de algemene Voorwaarden zijn aansprakelijkheid voor indirecte schade (gevolgschade) beperken of effectief uitsluiten. Een dergelijke beperking van de aansprakelijkheid is volgens het Duitse recht echter niet mogelijk. De achterliggende rede hiervoor is dat volgens het Duitse recht de aansprakelijkheid voor de naleving van de zogenaamde “wesentliche Vertragspflichten” (essentiële contractuele verplichtingen) niet kan worden uitgesloten door algemene voorwaarden. Dit vloeit al voort uit § 307 paragraaf 2 nr. 2 BGB. Welke contractuele verplichtingen essentieel zijn is in de wet niet verder geregeld. Het BGH ziet dit echter als verplichting waarvan de nakoming essentieel is voor de goede uitvoering van het contract en op het nakomen ervan de contractpartner vertrouwt en mag vertrouwen.[5]
Dit leidt tot het volgende praktische probleem: als het Duitse recht van toepassing is, beroept de verkoper zich op de beperking van de aansprakelijkheid voor gevolgschade in zijn Nederlandse algemene voorwaarden terwijl de klant op de toepasselijkheid van het Duitse recht wijst, om vervolgens te bewijzen dat de leverancier een essentiële contractuele verplichting heeft geschonden. Het is dus mogelijk dat de aansprakelijkheidsbeperking van de leverancier nietig is, met als gevolg dat de leverancier volgens de wettelijke bepalingen volledig aansprakelijk is.
Om dergelijke aansprakelijkheidsrisico’s te voorkomen en om uw algemene voorwaarden zowel voor de Nederlandse als de Duitse markt te toetsen, staan de advocaten van MAAK Advocaten u graag bij in alle zaken die betrekking hebben op algemene voorwaarden naar Duits en Nederlands recht.
[1] Art. 4 Verordening (EG) Nr. 593/2008 (Rome-I).
[2] Art. 6 Verordening (EG) Nr. 593/2008 (Rome-I).
[3] Art. 3 Verordening (EG) Nr. 593/2008 (Rome-I).
[4] Art. 6 (2) Verordening (EG) Nr. 593/2008 (Rome-I).
[5] BGH, vonnis d.d. 20.2.2005, VIII ZR 121/04.
Geschil over Duitse algemene voorwaarden
Heeft u een geschil over Duitse algemene voorwaarden dan kunnen we uw positie in kaart brengen en samen bezien of Duits of Nederlands recht geldt. Samen kijken we of we u in Nederland kunnen ondersteunen of dat we naar een Duitse partner moeten doorverwijzen.
Nederlandse advocaat voor Duitse algemene voorwaarden
Bent u op zoek naar een Nederlandse advocaat voor Duitse algemene voorwaarden? Ons advocatenkantoor in Amsterdam beschikt over Duitse advocaten die kunnen adviseren over Nederlands recht. Neem gerust vrijblijvend contact op met onze advocaat aansprakelijkheidsrecht.
Martin Krüger
