Inhoudsopgave
In een recente uitspraak heeft de Hoge Raad nogmaals de problematiek belicht omtrent de aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden, waarbij de eigendommen van derden zijn beschadigd. In deze zaak draait het om de vraag of een aannemer en opdrachtgever aansprakelijk zijn voor schade die tijdens bouwwerkzaamheden aan een nabijgelegen pand is ontstaan. De uitspraak werpt licht op de verantwoordelijkheden van aannemers en eigenaren wanneer er onvermijdelijke risico’s zijn verbonden aan bouwprojecten.
Schade bij bouwwerkzaamheden
In deze zaak ging het om een geschil tussen enerzijds Multi-Bouwsystemen B.V. (hierna: ‘Multi’), een bouwbedrijf, en anderzijds eiseressen, de eigenaar, exploitant en bewoners van een pand. Tijdens werkzaamheden door Multi aan het naastgelegen pand van eiseressen is schade ontstaan. Bij het afzinken van de kelder is namelijk een deel van de kelderwand gescheurd als gevolg van het raken van een obstakel in de bodem. Nadat het obstakel werd verwijderd door Multi zijn de werkzaamheden hervat, maar is een etalageruit gesprongen door de ernstige scheurvorming in het pand. Ondanks diverse verzoeken van eiseressen om de werkzaamheden te stoppen, heeft Multi deze voortgezet. Uiteindelijk heeft de gemeente een bouwstop opgelegd nadat verdere schade zichtbaar werd.
Vordering voor schade door onrechtmatige daad
De eiseressen hebben zowel Multi als de eigenaar van het naastgelegen pand aansprakelijk gesteld voor de door hun geleden schade. In eerste aanleg zijn de vorderingen van hen echter afgewezen door de rechtbank, en ook het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft dit oordeel bevestigd. Volgens het hof was de enkele omstandigheid dat schade was ontstaan, niet voldoende om onrechtmatigheid aan te nemen. Bewezen moest worden dat de bouwwerkzaamheden zijn uitgevoerd in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer is betaamd.
Eiseressen hebben betoogd dat Multi bij de uitvoering van de werkzaamheden onzorgvuldig jegens hen heeft gehandeld door het niet naleven van haar bouwveiligheidsplan toen de signaal- en actiewaarden werden overschreden en dat zij de werkzaamheden desondanks heeft voortgezet, ook toen bij het afzinken een obstakel werd geraakt. Volgens het hof is de handelwijze van Multi wel voldoende zorgvuldig geweest. Zij heeft gehandeld conform het bouwveiligheids- en monitoringsplan door op het moment dat de signaal- en actiewaardes werden overschreden, en de schade zich voordeed, in actie te komen, overleg te voeren en te beoordelen of aanpassing van de werkwijze noodzakelijk was. Dat dit niet heeft geleid tot het definitief stilleggen van de werkzaamheden maakt dit niet anders.
Schade voor eigendommen aan derden?
Daarop kwam de zaak uiteindelijk bij de Hoge Raad die een andere visie hanteerde. De Hoge Raad benadrukte dat zelfs wanneer een aannemer zorgvuldig handelt volgens de opgestelde plannen, hij nog steeds aansprakelijk kan zijn voor schade aan eigendommen van derden. Dit geldt zeker wanneer de schade een direct gevolg is van risicovolle bouwwerkzaamheden. De Hoge Raad oordeelde dat aan de bouwwerkzaamheden van Multi een aanmerkelijk risico was verbonden dat schade zou ontstaan aan het pand van eiseressen. Multi had zich tegen deze risico’s moeten verzekeren en was derhalve aansprakelijk voor de schade. De Hoge Raad heeft het arrest van het hof ’s-Hertogenbosch vernietigd en de zaak terugverwezen naar het hof Arnhem-Leeuwarden voor verdere behandeling.
Aansprakelijkheid voor nabijgelegen eigendommen
Deze uitspraak onderstreept het belang van zorgvuldigheid en aansprakelijkheid bij bouwwerkzaamheden. Aannemers en opdrachtgevers moeten niet alleen voldoen aan zorgvuldige normen en procedures, maar zij moeten zich ook bewust zijn van de mogelijke gevolgen voor nabijgelegen eigendommen. Zelfs wanneer alle voorzorgsmaatregelen zijn getroffen, kan er toch sprake zijn van aansprakelijkheid als schade optreedt.
In een bredere context herinnert deze zaak ons eraan dat de juridische verantwoordelijkheden in de bouwsector complex en veelomvattend zijn. De bescherming van eigendommen van derden blijft een belangrijke overweging bij het uitvoeren van risicovolle werkzaamheden, en deze uitspraak van de Hoge Raad zal zonder twijfel dienen als richtlijn voor toekomstige geschillen.
Advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid
Ons gespecialiseerde advocatenkantoor helpt u graag verder bij al uw vragen rondom aansprakelijkheid ten gevolge van de uitvoering van contracten. Wanneer u juridisch advies wilt inwinnen, dan biedt ons kantoor daartoe mogelijkheden. Wij zijn in heel Nederland actief en bieden ook support bij internationale vraagstukken. Wij hebben een sterk team van advocaten met als specialisatie contractenrecht. Onze advocaten commercial law Remko Roosjen en Faranaz Ishak horen graag hoe we u het beste kunnen ondersteunen. Bent u op zoek naar andere praktijkgebieden, dan kunnen onze advocaten in Amsterdam u mogelijk ook ondersteunen, of aan een geschikte partner doorverwijzen. Uw belang staat bij ons te allen tijde voorop en we zoeken graag naar praktische oplossingen en snel resultaat. Neem contact op met onze specialist contractenrecht in Amsterdam en ontdek uw mogelijkheden.
+31 (0)20 – 210 31 38
remko.roosjen@maakadvocaten.nl
De juridische informatie in deze blog is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden, en geen juridisch advies door een advocaat. Hoewel wij als Nederlands advocatenkantoor in Amsterdam streven naar nauwkeurigheid en actualiteit van de verstrekte juridische informatie, kunnen onze advocaten niet garanderen dat alle informatie volledig, juist of actueel is en accepteren wij geen aansprakelijkheid. Voor persoonlijk juridisch advies, raadpleeg altijd een bevoegde juridische professional, zoals onze advocaten.
